مسائل اجتماعی ایران
ابراهیم صالح ابادی
چکیده
سرمایه اجتماعی به‌عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چندوجهی، هرچند در متون جامعه‌شناسی به موضوعی فراگیر و متبین تبدیل‌شده است؛ ولی درباره اعتبار و ارزش تبیین‌کنندگی آن، در حوزه خودکشی، مطالعه و تلاش کمتری صورت گرفته است. در این مقاله سعی داریم با مرور انتقادی منابع در دسترس، ضمن ارائه نتایج تحقیقات محققان و نقد آن‌ها؛ رابطه سرمایه ...
بیشتر
سرمایه اجتماعی به‌عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چندوجهی، هرچند در متون جامعه‌شناسی به موضوعی فراگیر و متبین تبدیل‌شده است؛ ولی درباره اعتبار و ارزش تبیین‌کنندگی آن، در حوزه خودکشی، مطالعه و تلاش کمتری صورت گرفته است. در این مقاله سعی داریم با مرور انتقادی منابع در دسترس، ضمن ارائه نتایج تحقیقات محققان و نقد آن‌ها؛ رابطه سرمایه اجتماعی با خودکشی در استان‌های ایران را نشان دهیم. روش پژوهش، تطبیقی درون‌کشوری است. عام‌ترین نتیجه‌ای که از مرور ادبیات سرمایه اجتماعی در ایران به دست آوردیم؛ عدم اجماع محققان بر روی شاخص‌های سرمایه اجتماعی در ایران است. تحقیق نشان داد که رابطه مفروض بین میزان خودکشی و سرمایه اجتماعی در ایران با چالش‌هایی عدیده‌ای روبروست. هرچند بین میزان خودکشی و برخی از مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی رابطه وجود دارد؛ ولی با کلیت سرمایه اجتماعی رابطه مشخص و پایا ندارد. ضرایب همبستگی بین اعتماد و میزان خودکشی نشان می‌دهد که نسبت بین این دو در جهت خلاف آمد نظریه سرمایه اجتماعی است. به این معنا که در بدترین حالت آن، با افزایش اعتماد به نهادها (اعتماد نهادی) میزان خودکشی افزایش می‌یابد و در خوش‌بینانه‌ترین حالت آن، رابطه معکوسی (فرض و پیش‌بینی مطابق این نظریه) بین آن‌ها وجود ندارد و این یافته با فرض و پیش‌بینی نظریه مغایر است.
ابراهیم صالح ابادی
چکیده
هرساله شاهد انتخابات متنوع و متعددی در ایران هستیم؛ اما در مقایسه با پدیدۀ سیاسی دیگر مانند انقلاب که به‌ندرت اتفاق می‌افتد و در این زمینه با ادبیات غنی سروکار داریم، بررسی انتخابات ضعف‌های عمدۀ نظری و تجربی دارد. ناسازگاری بین یافته‌های پژوهش‌ها در زمینۀ رابطۀ تحصیلات و مشارکت انتخاباتی در طول 4 دهۀ اخیر در ایران، نشان می‌دهد ...
بیشتر
هرساله شاهد انتخابات متنوع و متعددی در ایران هستیم؛ اما در مقایسه با پدیدۀ سیاسی دیگر مانند انقلاب که به‌ندرت اتفاق می‌افتد و در این زمینه با ادبیات غنی سروکار داریم، بررسی انتخابات ضعف‌های عمدۀ نظری و تجربی دارد. ناسازگاری بین یافته‌های پژوهش‌ها در زمینۀ رابطۀ تحصیلات و مشارکت انتخاباتی در طول 4 دهۀ اخیر در ایران، نشان می‌دهد در این زمینه اجماع نظری وجود ندارد و دلیل آن هم نبود تحلیل انتقادی در این زمینه است. این مقاله، با استفاده از دیدگاه انتقادی و تحلیل در فضای کنش درصدد است تبیین جامعه‌شناختی از مشارکت انتخاباتی براساس سواد و تحصیلات و درمجموع آموزش ارائه کند. از آنجا که تحصیلات و سواد و به‌صورت کلی آموزش در چارچوب و فضای کنش امری فرهنگی قلمداد می‌شود، از نظریه‌های مدرنیزاسیون و فرهنگ سیاسی برای تبیین آن استفاده شده است. روش پژوهش، تطبیقی درون‌کشوری است. جامعۀ آماری مدنظر شامل همۀ داده‌های اسنادی در 31 استان کشور و 429 شهرستان در سال 1395 و میزان مشارکت در انتخابات دوازدهمین دورۀ انتخابات ریاست جمهوری است. نتایج نشان دادند بین مشارکت انتخاباتی و مشارکت سیاسی تمایز اساسی وجود دارد و برخلاف نظریۀ مدرنیزاسیون، بین سواد (تحصیلات) و مشارکت انتخاباتی (نه مشارکت سیاسی) رابطۀ خطی وجود ندارد. با افزایش تحصیلات تا سطح دیپلم، مشارکت انتخاباتی افزایش و با افزایش تحصیلات دانشگاهی، میزان مشارکت انتخاباتی کاهش می‌یابد. همچنین در سطح نظری، فرهنگ سیاسی تأثیر سواد و تحصیلات بر مشارکت انتخاباتی را توضیح می‌دهد.
