مسائل اجتماعی ایران
احمد کلاته ساداتی؛ کامران باقری لنکرانی؛ زهرا فلک الدین
چکیده
پزشکی ازآنجایی‌که ارتباط تنگاتنگ با موضوع انسان دارد، نیازمند ارتباط با علوم انسانی می‌باشد. باوجود بیش از نیم‌قرن طرح موضوع، اما بحث در رابطه با چگونگی شکل‌گیری و بسط علوم انسانی پزشکی، همچنان یکی از چالش‌های جدی دانشگاهی در جهان است. در ایران نیز علوم انسانی پزشکی یکی از مهمترین نیازهای میان‌رشته‌ای است که البته به دلایل ...
بیشتر
پزشکی ازآنجایی‌که ارتباط تنگاتنگ با موضوع انسان دارد، نیازمند ارتباط با علوم انسانی می‌باشد. باوجود بیش از نیم‌قرن طرح موضوع، اما بحث در رابطه با چگونگی شکل‌گیری و بسط علوم انسانی پزشکی، همچنان یکی از چالش‌های جدی دانشگاهی در جهان است. در ایران نیز علوم انسانی پزشکی یکی از مهمترین نیازهای میان‌رشته‌ای است که البته به دلایل مختلفی موردتوجه جدی واقع نشده است. هدف مطالعه حاضر، واکاوی این مسئله از دید اساتید علوم انسانی در کشور می‌باشد. چارچوب نظری، مبانی علوم میان رشته ای و نظریه انسان تک ساحتی مارکوز می باشد. مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی در سطح ملی است که در سال ۱۳۹۸ انجام شد. با در نظر گرفتن معیار اشباع، داده‌ها با 23 مصاحبه نیمه ساختاریافته و دو پرسشنامه باز جمع‌آوری شد. تحلیل مطالعه به روش تحلیل مضمون انجام گرفت. نتایج نشان داد که مشارکت‌کنندگان خلأ جدی در شکل‌گیری علوم انسانی پزشکی را مطرح کردند. ازنظر مشارکت‌کنندگان مهمترین موانع و چالش‌های شکل‌گیری علوم انسانی پزشکی تحت عنوان چهار مضمون کلی ذهنیت (منتالیته) مدرن، سیاست، اجتماع و سازمان، سلطه زیست-پزشکی، ناکارآمدی علوم انسانی مطرح می‌باشد. پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران علم و سیاست‌گذاران سلامت در کشور برای رفع این موانع اقداماتی بنیادی انجام دهند. در این زمینه، توجه به علوم انسانی و تقویت آن از یک‌سو و تقلیل سلطه زیست پزشکی از سوی دیگر، در کنار اقدامات نهادی و سازمانی می‌تواند به توسعه و بسط علوم انسانی پزشکی در کشور بینجامد.
مسائل اجتماعی ایران
علی اکبر دولتی؛ سید علی سیادت؛ علی اکبر امین بیدختی؛ محمد رضا نیستانی
چکیده
تحلیل مشارکت اجتماعی دانشگاه، هدف اصلی پژوهش حاضر بود. برای این منظور از دیدگاه روش‌شناسی از راهبرد داده‌بنیاد استفاده شد. قلمرو مطالعه استان و دانشگاه سمنان است. نمونۀ آماری شامل دو گروه ذی‌نفعان داخلی دانشگاه (ازجمله کارکنان، معاونان و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه) و ذی‌نفعان خارجی دانشگاه (ازجمله مدیران و کارشناسان سازمان‌های ...
بیشتر
تحلیل مشارکت اجتماعی دانشگاه، هدف اصلی پژوهش حاضر بود. برای این منظور از دیدگاه روش‌شناسی از راهبرد داده‌بنیاد استفاده شد. قلمرو مطالعه استان و دانشگاه سمنان است. نمونۀ آماری شامل دو گروه ذی‌نفعان داخلی دانشگاه (ازجمله کارکنان، معاونان و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه) و ذی‌نفعان خارجی دانشگاه (ازجمله مدیران و کارشناسان سازمان‌های محلی، آموزش و پرورش، استانداری و شهرداری) در نظر گرفته شد. نمونهگیری به‌صورت هدفمند انجام و حجم نمونه براساس شیوۀ نوظهور 29 نفر تعیین شد. افراد نمونه کسانی بودند که مناصب تأثیرگذار و تجربۀ مشترک دانشگاهی داشتند. تحلیل داده‌ها، طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد و الگوی پارادایمی پژوهش به دست آمد. نتایج پژوهش نشان دادند از مهمترین عوامل علّی مشارکت اجتماعی دانشگاه، کارآیی و اثربخشی دانشگاه، پایش ادواری عملکرد دانشگاه ازطریق سازمان‌های محلی و همتایان، آموزش در زمینۀ مسائل زیست‌محیطی، غنی‌سازی برنامه‌های درسی و متناسب‌سازی محتوای آموزشی با نیاز جامعه است. در این میان راهبردهایی از دیدگاه مطلعان کلیدی و با توجه به تجربیات و ادراک آنان از وضعیت مشارکت اجتماعی دانشگاهی به دست آمد که میتوان به آموزش شهروندان و فرهنگ‌سازی در زمینۀ کاهش تولید و تفکیک زباله‌های خانگی، بازکردن فضای اجتماعی دانشگاه برای رشد و عرضۀ جوانان، آموزش صنایع دستی استان به زنان خانه‌دار به‌ویژه در مناطق محروم، حساسیت برنامه‌هایی در زمینۀ حفاظت از محیط زیست و بازنگری محتوای آموزشی براساس نیاز جامعه اشاره کرد. برای اجرای این راهبردها نباید از نقش عوامل محیطی مانند سیاسی‌شدن دانشگاه و تغییر دیدگاه‌های دولت، وجودنداشتن شایسته‌سالاری، سیاست کاری مدیران و وابستگی مدیران به جریان‌های سیاسی، تداخل نگرش‌های سیاسی و علمی، وجودنداشتن آزادی علمی و اجتماعی، اختیارات محدود و ناچیز هیئت‌امنا، نداشتن حس مسئولیت و پاسخگویی دانشگاه نسبت به جامعه و همچنین از نقش عوامل زمینه‌ای ازقبیل ناهماهنگی بین اهداف، رسالت‌ها و برنامه‌های دانشگاهی، چابک‌نبودن دانشگاه در پاسخ به تغییرات محیطی، نقص فرهنگ پژوهش و عادت به مصرف‌گرایی علمی و فرهنگ مشارکت بین دانشگاه، صنعت و جامعه غافل شد؛ درنهایت، با وجود این کنش‌ها و واکنش‌ها و با دستیابی به مشارکت اجتماعی دانشگاه باید شاهد پیامدهایی ازقبیل کاهش آسیب‌های اجتماعی، افزایش کیفیت زندگی شهروندان و بهبود نیازهای بهداشتی، نهادینه‌شدن تفکر کارآفرینی در دانشگاه، کاهش بیکاری و همسویی آموزش با نیازهای جامعه بود.
مسائل اجتماعی ایران
زهره رفیعی بلداجی؛ وحید قاسمی؛ مقصود فراستخواه؛ سیدعلی هاشمیان فر
چکیده
با گسترش‌یافتن و عمومی‌شدن نظام آموزش عالی انتظار می‌‌رفت شرایط اجتماعی دگرگون و فرصت برابر تحرک اجتماعی برای همگان میسر شود. این پژوهش با تبیین نظری و آزمون فرضیه‌های مختلف دربارۀ تأثیر پس‌‌زمینۀ اجتماعی بر پذیرش در دانشگاه و سپس بر موقعیت شغلی افراد، درصدد بررسی نقش میانجی‌گری قشربندی آموزش عالی در بازتولید نابرابری‌‌های ...
بیشتر
با گسترش‌یافتن و عمومی‌شدن نظام آموزش عالی انتظار می‌‌رفت شرایط اجتماعی دگرگون و فرصت برابر تحرک اجتماعی برای همگان میسر شود. این پژوهش با تبیین نظری و آزمون فرضیه‌های مختلف دربارۀ تأثیر پس‌‌زمینۀ اجتماعی بر پذیرش در دانشگاه و سپس بر موقعیت شغلی افراد، درصدد بررسی نقش میانجی‌گری قشربندی آموزش عالی در بازتولید نابرابری‌‌های اجتماعی در بازار کار است. جامعۀ آماری همۀ شاغلان در بازار کار شهر اصفهان است که از سال 1385 به بعد از دانشگاه فارغ‌‌التحصیل شده‌‌اند. حجم نمونه با استفاده از نرم‌افزار اس‌‌پی‌‌اس‌‌اس سمپل‌‌پاور 530 نفر برآورد شد. نتایج نشان دادند بین جایگاه فرد در نظام آموزش عالی و موقعیت شغلی او رابطه وجود دارد و سرمایۀ اقتصادی، سرمایۀ اجتماعی و سرمایۀ فرهنگی خانواده بر نوع قبولی فرد در دانشگاه تأثیر مثبت دارد؛ یعنی افراد دارای سرمایه‌‌های خانوادگی بالاتر، جایگاه بالاتری در نظام آموزش عالی داشته‌اند. همچنین نتایج نشان می‌‌دهند اثر سرمایۀ اقتصادی بر موقعیت شغلی ازطریق میانجی‌گری نظام آموزش عالی است؛ اما سرمایۀ فرهنگی هم به‌صورت غیرمستقیم و هم مستقیم بر موقعیت شغلی تأثیر دارد. هرچند اثر سرمایۀ اجتماعی بر موقعیت شغلی معنادار نشد، در یافتن شغل بسیار تأثیرگذار بوده است؛ درواقع، پس‌‌زمینۀ اجتماعی چه به‌صورت مستقیم و چه غیرمستقیم بر موقعیت شغلی تأثیر می‌‌گذارد و نابرابری‌‌های اجتماعی ازطریق نظام آموزشی بازتولید میشوند.
مسائل اجتماعی ایران
رضا همتی؛ وحید قاسمی؛ ابراهیم منصوری نژاد
چکیده
تأثیر آموزش عالی بر توسعه موضوعی انکارناپذیر است؛ اما به نظر می‌رسد صرف افزایش لجام‌گسیخته و بدون برنامۀ مؤسسات آموزش عالی و تعداد دانشجویان، زمینه‌ساز دستیابی به توسعه نیست. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ بین شاخص‌های کمی (کمیت آموزش کمی) و کیفی (کارآیی و برابری) آموزش عالی با توسعۀ اقتصادی میان 78 کشور منتخب جهان است. پشتوانۀ ...
بیشتر
تأثیر آموزش عالی بر توسعه موضوعی انکارناپذیر است؛ اما به نظر می‌رسد صرف افزایش لجام‌گسیخته و بدون برنامۀ مؤسسات آموزش عالی و تعداد دانشجویان، زمینه‌ساز دستیابی به توسعه نیست. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ بین شاخص‌های کمی (کمیت آموزش کمی) و کیفی (کارآیی و برابری) آموزش عالی با توسعۀ اقتصادی میان 78 کشور منتخب جهان است. پشتوانۀ نظری این پژوهش، بر نظریههای سرمایۀ انسانی، توسعۀ انسانی و رویکردهای مرتبط با بازده سرمایهگذاری در آموزش متکی است. این پژوهش بهلحاظ روش‌شناسی با اتکا به پارادایم اثباتی و با استفاده از تحلیل ثانویۀ داده‌های طولی بین سالهای 2010-2016 انجام شد. نتایج نشان دادند گسترش آموزش عالی از شروط لازم برای دستیابی به توسعۀ اقتصادی است نه شرط کافی. همچنین شاخص‌های کمی آموزش عالی در ترکیب متوازن با شاخص‌های کیفی نظیر کارآیی و برابری، ممکن است زمینه‌ساز توسعۀ اقتصادی شود؛ درنهایت، در دورۀ پساتودهای برای تبیین توسعۀ اقتصادی، توجه به شاخص‌های کیفی آموزش عالی، بستر و محیط گستردۀ سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و غیره که دو نهاد آموزش و اقتصاد در آن فعالیت می‌کنند و همچنین ترکیب پیچیدهای از سایر عوامل ضرورت دارد.
مسائل اجتماعی ایران
رضا زندی؛ یونس وکیل الرعایا؛ محسن فرهادی نژاد
چکیده
با خروج نخبگان و بازنگشتن آنها به کشور، ژن‌های نخبگی هم به کشورهای نخبه‌پذیر منتقل و سبب تضعیف جریان توسعه‌یافتگی در کشور میشوند. هدف کلی این پژوهش طراحی الگوی نگهداشت ژن نخبگی در کشور با تأکید بر وزارت‌های علوم و بهداشت است. روش به‌کار‌رفته، ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی است. 25 نفر از استادان نخبۀ وزارت‌های علوم و بهداشت در ...
بیشتر
با خروج نخبگان و بازنگشتن آنها به کشور، ژن‌های نخبگی هم به کشورهای نخبه‌پذیر منتقل و سبب تضعیف جریان توسعه‌یافتگی در کشور میشوند. هدف کلی این پژوهش طراحی الگوی نگهداشت ژن نخبگی در کشور با تأکید بر وزارت‌های علوم و بهداشت است. روش به‌کار‌رفته، ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی است. 25 نفر از استادان نخبۀ وزارت‌های علوم و بهداشت در بخش مصاحبه شرکت داشتند که با روش نمونهگیری قضاوتی - هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمی، نمونه شامل 163 نفر از استادان با شرایط خاص بود که به روش تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌های کیفی پژوهش، مصاحبۀ نیمه‌ساختارمند بود. در بخش کمی از روش دلفی فازی برای اجماع نظرهای خبرگان و از روش مدل معادلات ساختاری برای تعیین بار عاملی بین متغیرهای آشکار و پنهان و روایی و پایایی استفاده شد. نتایج پژوهش بیان‌کنندۀ وجود 553 مضمون پایه و 5 مضمون سازمان‌دهنده (عوامل: جاذبه، دافعه، مداخله‌گر، فردی و نگهدارنده) در حوزۀ نگهداشت ژن نخبگی بودند. در روش دلفی فازی پس از سه راند که خبرگان به اجماع رسیدند، از 96 سؤال پرسشنامه 5 سؤال حذف شد و براساس مدل معادلات ساختاری مشخص شد عوامل جاذبه، دافعه، فردی، مداخله‌گر و نگهدارنده، درصد واریانس بالایی از عوامل نگهداشت ژن نخبگی را تبیین می‌کنند.
مسائل اجتماعی ایران
سیدامیرحسین طیبی ابوالحسنی؛ محمد خدابخشی؛ زهرا عزیزیان کلخوران
چکیده
امروزه تدوین قواعد اخلاقی برای حرفه‌های مختلف به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در سراسر دنیا تبدیل شده است. در این میان، پژوهشگران بسیاری به اخلاق کسب و کار به‌منزلۀ یکی از مهمترین حوزه‌های اخلاق حرفه‌ای توجه کرده‌اند. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر نگرش اخلاقی به کسب و کار میان نمونۀ خاصی از جامعه (دانشجویان دختر) انجام شده ...
بیشتر
امروزه تدوین قواعد اخلاقی برای حرفه‌های مختلف به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در سراسر دنیا تبدیل شده است. در این میان، پژوهشگران بسیاری به اخلاق کسب و کار به‌منزلۀ یکی از مهمترین حوزه‌های اخلاق حرفه‌ای توجه کرده‌اند. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر نگرش اخلاقی به کسب و کار میان نمونۀ خاصی از جامعه (دانشجویان دختر) انجام شده است. روش پژوهش از نوع توصیفی و چگونگی گردآوری داده‌ها از نوع پیمایشی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده و نمونۀ مطالعهشده شامل 134 نفر از جامعۀ دانشجویان دختر دانشگاه شهید بهشتی تهران است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرمافزارهای SPSSو PLSاستفاده شده است. نتایج نشان می‌‌دهند عوامل پایبندی اخلاقی، بر نگرش اخلاقی به کسب و کار مؤثرند. ضمن اینکه از میان 5 متغیر تعدیلگر سن، تأهل، مدرک تحصیلی، رشتۀ تحصیلی و تجربۀ کاری، تنها تأهل، مدرک تحصیلی و رشتۀ تحصیلی، تأثیر عوامل پایبندی اخلاقی بر نگرش اخلاقی به کسب و کار را تعدیل می‌کنند.
مسائل اجتماعی ایران
رسول عباسی تقی دیزج
چکیده
نویسنده در مطالعۀ پیش رو درصدد است که بداند یک جامعه باید چه شرایطی داشته باشد تا به‌موازات برابری در آموزش عالی، به توسعۀ علمی نیز دست یابد. در این زمینه با استفاده از منطق فازی، استخراج شرایط لازم و کافی و شناخت سازوکار علی وقوع نتیجه (توسعۀ علمی) مدنظر قرار گرفت. به‌طور کلی پنج مسیر علی با کفایت نظری مقبول به دست آمد؛ اما به‌دلیل ...
بیشتر
نویسنده در مطالعۀ پیش رو درصدد است که بداند یک جامعه باید چه شرایطی داشته باشد تا به‌موازات برابری در آموزش عالی، به توسعۀ علمی نیز دست یابد. در این زمینه با استفاده از منطق فازی، استخراج شرایط لازم و کافی و شناخت سازوکار علی وقوع نتیجه (توسعۀ علمی) مدنظر قرار گرفت. به‌طور کلی پنج مسیر علی با کفایت نظری مقبول به دست آمد؛ اما به‌دلیل پوشش نظری و تجربی بیشتر، تنها یک مسیر علی دارای اهمیت نظری و تجربی تشخیص داده شد. نتایج مسیر علی منتخب نشان دادند تکثر کنشگر علمی تنها در شرایطی ممکن است سبب توسعۀ علمی شود که جامعه ازنظر داشتن اقتصادی پویا و مبتنی بر تولید در شرایط مطلوبی باشد و ضمن ادغام متقارن در نظام جهانی از بعد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، توان رقابتپذیری زیادی در عرصۀ بینالمللی داشته باشد. به عبارت دیگر، نتایج نشان می‌‌دهند تکثر کنشگر علمی به‌طور جداگانه تنها یکی از شروط لازم توسعۀ علمی است و برای تحقق توسعۀ علمی باید با عوامل ذکرشده ترکیب شود. ذکر این نکته ضروری است که بین مسیرهای علی، داشتن اقتصادی پویا و مبتنی بر تولید، تنها شرطی بود که در تمام آنها ظاهر شد؛ بهطوری که موردی یافت نشد که در نبودن اقتصادی مولد، تکثر کنشگران علمی سبب توسعۀ علمی شود.
مسائل اجتماعی ایران
رضا همتی
چکیده
شادمانی از مؤلفههای اصلی کیفیت زندگی همۀ گروه‌های سنی به‌ویژه دانشجویان است. زندگی دانشجویی آکنده از استرس‌ها و فشارهای روانی مختلف است. در صورتی که دانشگاهها محیط‌هایی پویا، سرزنده و بانشاط باشند، دانشجویان بر فشارهای ناشی از تحصیل و زندگی دانشگاهی پیروز میشوند؛ در غیر این صورت این استرس‌ها هم بر فرایند یادگیری و موفقیت ...
بیشتر
شادمانی از مؤلفههای اصلی کیفیت زندگی همۀ گروه‌های سنی به‌ویژه دانشجویان است. زندگی دانشجویی آکنده از استرس‌ها و فشارهای روانی مختلف است. در صورتی که دانشگاهها محیط‌هایی پویا، سرزنده و بانشاط باشند، دانشجویان بر فشارهای ناشی از تحصیل و زندگی دانشگاهی پیروز میشوند؛ در غیر این صورت این استرس‌ها هم بر فرایند یادگیری و موفقیت دانشجویان تأثیر میگذارند، هم زمینه‌ساز آسیب‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی آنها میشوند. هدف پژوهش حاضر بررسی برخی عوامل دانشگاهی مؤثر بر احساس شادمانی است. این پژوهش به‌صورت کمی و با روش پیمایشی بر نمونهای از 340 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان در سال 1395 انجام شده است. نتایج نشان می‌‌دهند میزان احساس شادمانی دانشجویان کمی از میانگین بیشتر است. همچنین نتایج الگوسازی معادلات ساختاری (SEM) نشان می‌‌دهند خودکارآمدی و رضایت از رشتۀ تحصیلی به‌صورت مستقیم و سرمایۀ اجتماعی دانشگاهی، امید به آیندۀ شغلی و انگیزۀ تحصیل به‌صورت غیرمستقیم بر احساس شادمانی دانشجویان دختر تأثیر دارند. در پایان پیشنهادهایی برای بهبود شادمانی و نشاط در محیطهای دانشگاهی و در سطح گروه‌های آموزشی ارائه شده‌‌اند.
مسائل اجتماعی ایران
سیروس احمدی؛ محسن اخوان مهدوی؛ مریم مختاری
چکیده
افزایش بی‌سابقۀ میزان بیکاری بین دانش‌آموختگان دانشگاهی از یک سو و توانایی‌نداشتن دولت در استخدام آنها ازسوی دیگر، نشان‌دهندۀ این است که باید به‌طور جدی‌تری به کارآفرینی توجه شود. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی فرصتهای کارآفرینانه در علوم اجتماعی و تبیین جامعه‌‌شناختی عوامل مؤثر بر بهرهبرداری از فرصت‌‌هاست. در ...
بیشتر
افزایش بی‌سابقۀ میزان بیکاری بین دانش‌آموختگان دانشگاهی از یک سو و توانایی‌نداشتن دولت در استخدام آنها ازسوی دیگر، نشان‌دهندۀ این است که باید به‌طور جدی‌تری به کارآفرینی توجه شود. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی فرصتهای کارآفرینانه در علوم اجتماعی و تبیین جامعه‌‌شناختی عوامل مؤثر بر بهرهبرداری از فرصت‌‌هاست. در فرایند انجام این پژوهش از روش کیفی و کمی استفاده شده است. در چارچوب روش کیفی، تعدادی از استادان و کارشناسان اجرایی باتجربۀ علوم اجتماعی شناسایی و پس از انجام مصاحبه‌‌های عمیق با آنان، برخی از مهمترین فرصتهای کارآفرینی در علوم اجتماعی ایران شناسایی شدند. پس از تنظیم فهرستی از فرصتهای مدنظر، فرایند کمی در قالب روش پیمایشی آغاز شد. جامعۀ آماری پژوهش، دانشجویان دورۀ دکتری جامعه‌شناسی در سراسر کشور است که 121 نفر از آنان به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش برای سنجش متغیرهای مستقل سرمایۀ فرهنگی، سرمایۀ اقتصادی و روحیۀ کارآفرینی، پرسش‌نامه‌‌های محقق‌‌ساخته است که با استفاده از اعتبار محتوا و اعتبار سازه، تعیین اعتبار و با استفاده از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ تعیین پایایی شدند. یافتههای پژوهش نشان می‌‌دهند سرمایۀ فرهنگی و روحیۀ کارآفرینی به‌ترتیب با ضریب 54/0 و 36/0 بر بهرهبرداری از فرصتهای کارآفرینانه تأثیر معنادار دارند؛ ولی سرمایۀ اقتصادی تأثیر معناداری ندارد. همچنین ضریب همبستگی چندگانۀ الگوی معادلۀ ساختاری نشان می‌‌دهد متغیرهای مستقل قادرند 33/0 تغییرات بهرهبرداری از فرصتهای کارآفرینانه را تبیین کنند. نتیجۀ به‌دست‌آمده چنین است که برای ایجاد زمینه‌‌های کار و اشتغال در علوم اجتماعی باید ابتدا فرصتهای مختلف کار و کارآفرینی شناسایی شوند؛ سپس سرمایۀ فرهنگی و روحیۀ کارآفرینی دانشجویان ارتقا داده شود.
مسائل اجتماعی ایران
علی روحانی؛ مسعود انبارلو
چکیده
نخبگان و سرآمدان در هر کشوری ازجمله ایران زمینه‌ساز رشد و توسعه‌اند؛ به همین دلیل، نهادهای مختلف جامعه سال‌ها تلاش کرده‌اند نخبگان جوان ایرانی در کشور بمانند و در توسعۀ علمی کشور نقش‌آفرینی کنند؛ با وجود این تلاش‌ها، کشور ایران رتبۀ اول فرار نخبگان را در جهان دارد؛ هدف پژوهش حاضر، بررسی فهم نخبگان و استعدادهای برتر از جایگاه ...
بیشتر
نخبگان و سرآمدان در هر کشوری ازجمله ایران زمینه‌ساز رشد و توسعه‌اند؛ به همین دلیل، نهادهای مختلف جامعه سال‌ها تلاش کرده‌اند نخبگان جوان ایرانی در کشور بمانند و در توسعۀ علمی کشور نقش‌آفرینی کنند؛ با وجود این تلاش‌ها، کشور ایران رتبۀ اول فرار نخبگان را در جهان دارد؛ هدف پژوهش حاضر، بررسی فهم نخبگان و استعدادهای برتر از جایگاه خود در نظام اجتماعی ایران است؛ زیرا با فهم و کشف این مسئله، تا حد زیادی امکان ورود به ذهن نخبگان ایرانی و فهم آنان از وضعیت خودشان در نظام اجتماعی ایران فراهم می‌شود؛ بدین منظور، در قالب روش‌شناسی کیفی و با استفاده از نظریۀ زمینه‌ای و نمونهگیری هدفمند و نظری، با گروهی از نخبگان جوان ایرانی مصاحبه شد. جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل داده‌ها به شیوۀ کدگذاری باز و محوری و گزینشی انجام شد. یافتههای پژوهش، شامل مقولههای جایگاه نامطلوب و ظاهری، شرایط نامساعد و پیشبینیناپذیر، دورنمای آیندهای تاریک، راهکارهای جمعی - فردی، موفقیتهای شخصی، خسران نخبهبودن و گذار پرگداز از کشور شد. نتیجهها، به طور کلی نشان‌دهندۀ جایگاه نامطلوب نخبگان بود. براساس نتیجههای پژوهش، الگوی پارادایمی و طرحوارۀ نظری ارائه شد.
مسائل اجتماعی ایران
علیرضا قربانی؛ سکینه جمعه نیا
چکیده
هدف این مقاله، بررسی نقش عوامل اجتماعی (خانواده، مدرسه و گروه همسالان) در جامعه‌پذیری دانش‌آموزان استان گلستان بود. روش پژوهش کمی از نوع توصیفی با پیمایش اجتماعی است. جامعة آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دبیرستانی استان گلستان به تعداد 76156 نفر است که با استفاده از فرمول برآورد حجم نمونه کوکران، حجم نمونهای برابر با 400 نفر از جامعة ...
بیشتر
هدف این مقاله، بررسی نقش عوامل اجتماعی (خانواده، مدرسه و گروه همسالان) در جامعه‌پذیری دانش‌آموزان استان گلستان بود. روش پژوهش کمی از نوع توصیفی با پیمایش اجتماعی است. جامعة آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دبیرستانی استان گلستان به تعداد 76156 نفر است که با استفاده از فرمول برآورد حجم نمونه کوکران، حجم نمونهای برابر با 400 نفر از جامعة آماری انتخاب شدند. روش نمونهگیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و تصادفی ساده بود. ابتدا شهرهای استان، سپس مدارس و در نهایت از طریق لیست دبیران نمونه‌ها به طور خوشه‌ای چند مرحله‌ای و تصادفی انتخاب شدند.یافته‌ها نشان داد بین گروه همسالان، خانواده، مدرسه و جامعه‌پذیری رابطة همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشت. همچنین بین گروه‌های سنی مختلف و جنس (دختر و پسر)، تفاوت معناداری در جامعه‌پذیری وجود داشت. در خاتمه همچنین خانواده، پیش‌بینی‌کنندة جامعه‌پذیری دانش‌آموزان گزارش شد. نتایج این پژوهش با پژوهش‌های بسیاری هم‌خوان بود. در دورة جدید، تغییرات چشمگیری در عوامل جامعه‌پذیری صورت گرفته است؛ به‌طوری‌که امروزه، حضور در فضای مجازی هم بر فرد جامعه‌پذیر و هم دیگر عوامل جامعه‌پذیری تأثیر گذاشته است. وزن و ترکیب عوامل جامعه‌پذیری (خانواده، مدرسه، همسالان) در سه دورة سنتی، مدرن اولیه و مدرن متأخر دگرگون شده است؛ اما همچنان نقش خانواده منحصر به فرد و بی‌بدیل مانده است.
مسائل اجتماعی ایران
محمد علی نادی؛ زهره مشایخی
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی رابطة بین جامعه‌پذیری سازمانی، رفتار رهبری، هویت سازمانی و فرهنگ سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی به مرحله اجرا درآمد. از جامعة آماری 742 نفری کارکنان ستادی آموزش و پرورش شهر اصفهان براساس فرمول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان (1970) 254 نفر، تعیین و سپس براساس روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای، نسبتی حجم هر ناحیه آموزش ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی رابطة بین جامعه‌پذیری سازمانی، رفتار رهبری، هویت سازمانی و فرهنگ سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی به مرحله اجرا درآمد. از جامعة آماری 742 نفری کارکنان ستادی آموزش و پرورش شهر اصفهان براساس فرمول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان (1970) 254 نفر، تعیین و سپس براساس روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای، نسبتی حجم هر ناحیه آموزش و پرورش مشخص شد. ابزارهای پژوهش، پرسش‌نامة20 سؤالی جامعه‌پذیری سازمانی تائورمینا (1994)، پرسش‌نامة 36 سؤالی رفتار رهبری کویین و همکاران (2009)، پرسش‌نامة 6 سؤالی هویت سازمانی مائیل و آشفورث (1992)، پرسش‌نامة 24 سؤالی فرهنگ سازمانی والاچ (1983) و پرسش‌نامة 8 سؤالی رفتار شهروندی سازمانی وانگ (2004) بوده است که روایی سازه آن با استفاده از تحلیل عاملی به روش مؤلفههای اصلی و پایایی آن با آلفای کرونباخ (جامعه‌پذیری سازمانی893/0، رفتار رهبری 988/0، هویت سازمانی 85/0، فرهنگ سازمانی 918/0 و رفتار شهروندی سازمانی 816/0) تأیید شد. از 254 پرسش‌نامة توزیع‌شده، 253 پرسشنامه با میزان بازگشت 99/0 برگردانده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت. یافتههای حاصل از پژوهش در سطح خطای (P≤0/05) نشان داد بین جامعه‌پذیری سازمانی، رفتار رهبری، هویت سازمانی و فرهنگ سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی رابطة مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین جامعه‌پذیری به واسطة هویت سازمانی و رفتار رهبری به واسطة فرهنگ سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی اثر داشته‌اند. براساس مقادیر شاخص‌های نیکویی برازش تعدیل‌شده برازندگی و جذر واریانس خطای تقریب الگوی معادلات ساختاری، برازش مناسب دارد.
مسائل اجتماعی ایران
فاطمه السادات موسوی ندوشن؛ ستاره موسوی؛ محمدرضا نیلی احمدآبادی
دوره 25، شماره 2 ، بهار 1393، ، صفحه 49-60
چکیده
محمدرضا نیلی، استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان * ستاره موسوی، دانشجوی دکتری برنامه درسی دانشگاه اصفهان فاطمه سادات موسوی، دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه اصفهان هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان سواد اجتماعی و سیاسی بزرگسالان شرکت‌کننده در مراکز آموزشی غیر رسمی ...
بیشتر
محمدرضا نیلی، استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان * ستاره موسوی، دانشجوی دکتری برنامه درسی دانشگاه اصفهان فاطمه سادات موسوی، دانش آموخته کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه اصفهان هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان سواد اجتماعی و سیاسی بزرگسالان شرکت‌کننده در مراکز آموزشی غیر رسمی بزرگسالان شهر اصفهان بوده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی بوده و جامعه مورد پژوهش شامل 2572 نفر از بزرگسالان (35 سال به بالا) بودند که در برنامه آموزشی مراکز آموزشی سازمان‌های دولتی شهر اصفهان در سال 1390 شرکت کردند. حجم نمونه برآورد شده 380 نفر بود که با بهره‌گیری از روش نمونهگیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و هدفمند انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه 29 سؤالی محقق ساخته بود که در دو حیطه سیاسی و اجتماعی طراحی و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد و 84/0 بهدست آمد. برای تحلیل استنباطی داده‌ها از روش آماری t تک متغیره و تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) استفاده شد. نتایج نشان داد سواد اجتماعی بزرگسالان از سواد سیاسی آنان بیشتر است. همچنین، بین میانگین سواد اجتماعی و سیاسی با توجه به متغیرهای دموگرافیک (جنسیت، تحصیلات، سن، محل زندگی) تفاوت معناداری وجود دارد.
مسائل اجتماعی ایران
مسعود کیانپور؛ ثریا معمار؛ سحر خجسته
دوره 25، شماره 2 ، بهار 1393، ، صفحه 117-138
چکیده
سحر خجسته، کارشناس ارشد گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان * ثریا معمار، استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان مسعود کیانپور، استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان امروزه صاحبنظران تفکر انتقادی را به عنوان یک ضرورت در زندگی درنظر میگیرند. به همین علت، یکی از اهداف آموزش و پرورش، تربیت افرادی ...
بیشتر
سحر خجسته، کارشناس ارشد گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان * ثریا معمار، استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان مسعود کیانپور، استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان امروزه صاحبنظران تفکر انتقادی را به عنوان یک ضرورت در زندگی درنظر میگیرند. به همین علت، یکی از اهداف آموزش و پرورش، تربیت افرادی است که تفکر انتقادی داشته باشند. لذا پژوهش حاضر درصدد بررسی سطح گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان و همچنین، چگونگی ارتباط متغیر وابسته گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان و متغیرهای مستقل جنسیت، رشتهتحصیلی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و انگیزه تحصیلی بود. دستیابی به این هدف از طریق روش پیمایشی و با استفاده از دو پرسشنامه استاندارد؛ انگیزه تحصیلی (AMS) و گرایش به تفکر انتقادی (CTDI) میسر شد. پاسخگویان شامل دانشجویان دانشگاه اصفهان بودند که از دانشکده ادبیات و علوم انسانی و دانشکده فنی و مهندسی انتخاب شدند. مبنای انتخاب دانشجویان، نمونهگیری تصادفی طبقهبندی بود و از این طریق، نمونهای به حجم 310 نفر از میان جامعهآماری دانشجویان که متشکل از 833 نفر بود، تحلیل گردید. از مهمترین نتایج این پژوهش میتوان به این مورد اشاره کرد که به احتمال 95%، درحدود 82 درصد از دانشجویان جامعهآماری دارای گرایش زیاد به تفکر انتقادی هستند. علاوه بر این، فرضیه‌های پژوهش از طریق ضرایب تااو بی کندال و تااو گودمن و کراسکال آزمون شدند. نتایج آزمون گویای وجود رابطهای معنادار بین انگیزه تحصیلی و گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان بود. همچنین، ارتباط مثبت ضعیفی بین جنسیت و گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان وجود داشت، ولی بین متغیرهای مستقل پایگاه اقتصادی-اجتماعی و رشته تحصیلی و متغیر وابسته پژوهش، ارتباط معناداری مشاهده نشد.
مسائل اجتماعی ایران
حسین زارع؛ سعید رجایی پور؛ حسین مولوی؛ زنده یاد مهدی جمشیدیان
دوره 21، شماره 4 ، زمستان 1389، ، صفحه 57-72
چکیده
هدف از این مقاله بررسی میزان کاربست مؤلفه های سازمان یاد دهنده در دانشگاههای دولتی کشور بود. مؤلفه های سازمان یاددهنده در پنج مقولۀ دیدگاه قابل یاددهی، ایده ها، ارزشها، انرژی و قاطعیت در تصمیم گیری مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 25067 نفر اعضای هیأت علمی دانشگاههای دولتی کشور (13335 نفر در ...
بیشتر
هدف از این مقاله بررسی میزان کاربست مؤلفه های سازمان یاد دهنده در دانشگاههای دولتی کشور بود. مؤلفه های سازمان یاددهنده در پنج مقولۀ دیدگاه قابل یاددهی، ایده ها، ارزشها، انرژی و قاطعیت در تصمیم گیری مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 25067 نفر اعضای هیأت علمی دانشگاههای دولتی کشور (13335 نفر در دانشگاههای وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و 11372نفر در دانشگاههای وابسته به بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) در سال تحصیلی86- 85 بوده و یک نمونه 345 نفری از میان آنان به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بصورت تصادفی انتخاب شد که 315 نفر در پژوهش شرکت نمودند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته 74 سؤالی بر مبنای نظریه سازمان یاددهنده تیچی در قالب طیف 5 درجه ای لیکرت استفاده شده است. پایایی کل پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ 87 /0 برآورد گردید. برای آزمون سؤالهای پژوهش از آزمون های آماری پارا م تریک از جمله t تک نمونه ای استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد میانگین نمرات پاسخ دهندگان در مورد کاربست مؤلفه های سازمان یاددهنده در گروه نمونه همه کمتر از حد متوسط(3) می باشد و در تمام مؤلفه ها تفاوت معنی دار است. همچنین میزان مطلوبیت استفاده از مؤلفه های سازمان یاددهنده در دانشگاهها با میانگین 25/4 بسیار بالاتر از حد متوسط ارزیابی شده و t مشاهده شده از t بحرانی جدول بزرگتر است. لذا در این خصوص نیز تفاوت میانگین ها معنی دار می باشد.
مسائل اجتماعی ایران
مسعود تقوایی؛ محمود اکبری
دوره 21، شماره 2 ، تابستان 1389، ، صفحه 19-34
چکیده
تحقیقات انجام شده پیرامون برنامه های توسعه در کشورهای مختلف جهان، نشان دهنده محوری بودن نقش فناور ی اطلاعاتاست. براین اساس ، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان استفاده از فناوری اطلاعا ت در عرصه های آموزشی و پژوهشی دانشگاهاصفهان انجام گرفته است . روش تحقیق پیمایشی بوده و جامعه آماری را دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضاء محترم هیأتعلمی دانشگاه ...
بیشتر
تحقیقات انجام شده پیرامون برنامه های توسعه در کشورهای مختلف جهان، نشان دهنده محوری بودن نقش فناور ی اطلاعاتاست. براین اساس ، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان استفاده از فناوری اطلاعا ت در عرصه های آموزشی و پژوهشی دانشگاهاصفهان انجام گرفته است . روش تحقیق پیمایشی بوده و جامعه آماری را دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضاء محترم هیأتعلمی دانشگاه اصفهان در سال 1387 که تعداد آنها برابر با 3981 نفر بوده ، تشکیل می دهد. روش نمونه گیری به صورت طبقه ایمتناسب با حجم و مقیاس پرسشنامه پنج درجه ای لیکرت بوده است ، روایی پرسشنامه توسط تعدادی از استادان و دانشجویانتحصیلات تکمیلی تأیید شده و پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ برای مؤلفههای شاخص آموزش ی 79 % و برای مؤلفه هایشاخص پژوهش ی 81 % محاسبه شده است . نتایج پژوهش نشان می دهد که میانگین استفاده پاسخگویان از فناوری اطلاعاتبرحسب میزان تحصیلات متفاوت است و بیشترین میزان استفاده از فناوری متعلق به اعضاء هیأت علمی بوده است . آزمون توکینشان می دهد که تفاوت میانگین استفاده از فناوری اطلاعات در بین د انشجویان دکتری و کارشناسی ارشد معنی دار نیست؛ ایندرحالی است که تفاوت میانگین استفاده از فناوری اطلاعات در اعضای هیأت علمی با میانگین دانشجویان کارشناسی ارشد ودکتری معنیدار است.
مسائل اجتماعی ایران
محمد رضا نیلی؛ احمدرضا نصر؛ مصطفی شریف؛ محمود مهرمحمدی
دوره 21، شماره 2 ، تابستان 1389، ، صفحه 57-76
چکیده
نظام آموزش عالی نهادی اجتماعی است که از دیرباز برای انجام سه رسالت آموزش، پژوهش و خدمات پدید آمده و درسال های اخیر رسالت های جدیدی از جمله کارآفرینی نیز به آن افزوده شده است . در بین تمامی عناصر و خرده نظام هایآموزش عالی، از برنامه های درسی به عنوان مهم ترین عنصر و به منزله قلب این نظام یاد می شود زیرا بنیاد ی ترین ابزارفراهم آورنده دانش، ...
بیشتر
نظام آموزش عالی نهادی اجتماعی است که از دیرباز برای انجام سه رسالت آموزش، پژوهش و خدمات پدید آمده و درسال های اخیر رسالت های جدیدی از جمله کارآفرینی نیز به آن افزوده شده است . در بین تمامی عناصر و خرده نظام هایآموزش عالی، از برنامه های درسی به عنوان مهم ترین عنصر و به منزله قلب این نظام یاد می شود زیرا بنیاد ی ترین ابزارفراهم آورنده دانش، تجربه و مهارت های دانشجویان برای عرضه خدمات به جامعه است . برنامه درسی که بتواند آرمان ها ورسالت های دانشگاه ها و سایر موسسات آموزش عالی را برای رفع نیازه ای فردی ( دانشجویان )، سازمانی ( دانشگاه ) و اجتماعی( کارفرمایان و جامعه) تحقق بخشد برنامه درسی پاسخگو نامیده می شود. تبیین الزامات و پیامدهای اجتماعی برنام هدرسی پاسخگودر آموزش عالی، هدف اصلی پژوهش حاضر بود که برای اجرای آن از روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایش ی و از ابزارهایمصاحبه و پرسشنامه استفاده شد . در پرسشنامه مذکور الزامات و پیامدهای برنامه درسی پاسخگو در حیطه خدمات اجتماعی ازدیدگاه نمونه پژوهش یعنی استادان و دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان و علومپزشکی اصفهان و نیز کا رفرمایان و مدیران که به روش طبق هبندی متناسب با حجم از نوع تخصیص بهینه و به طور تصادفیspss انتخاب شده بودند مورد مطالعه قرار گرفت . داده های گردآوری شده در دو سطح توصیفی و استنباطی و با استفاده ازنشان داد میانگین نظرات نمونه پژوهش در مورد الزام ها و پیامدهای تبیین شده t تجزیه وتحلیل گردید . نتایج حاصل از آزمونهم چنین نتایج تحلیل واریانس دانشجویان و کارفرمایان در خصوص الزام های برنامه های درسی پاسخگو در آموزش عالی ی کسان بوده اما بین دیدگاه های آنان.(P ≤0/ در مورد پیامدهای اجتماعی موردانتظار از برنامه های درسی تفاوت معنی دار وجود داشت( 005( 001
