کاوش پدیدارشناختی در تجارب خانواده‌های اهداکننده عضو: از تصمیم‌گیری تا پیامدهای اهدای زندگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

3 دانشیار جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

4 استادیار جامعه‌شناسی، دانشگاه بوعلی، همدان، ایران

چکیده

تجربه مرگ مغزی و اهدای عضو برای خانوادههای اهداکننده عضو فرایندی پیچیده است که سبب شده این خانوادهها در موقعیت ویژه‌ای قرار بگیرند. هدف مطالعه حاضر، واکاوی تجربه زیسته خانوادههای اهداکننده عضو می‌باشد. مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی است و با روش پدیدارشناسی استعلایی انجام شده است. بر این اساس با استفاده از تکنیک نمونهگیری هدفمند و معیار، 17 خانواده اهداکننده عضو انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته استفاده شد. پس از پیاده‌سازی مصاحبه‌ها و تبدیل گفتگوها به متن، داده‌ها با استفاده از روش تحلیل موستاکاس کدگذاری و تفسیر شد. دادههای گردآوری شده در قالب سه مضمون اصلی و ده مضمون فرعی تحلیل شدند. مضامین اصلی و خرده مضمونها عبارتنداز: برزخ تصمیم‌گیری (تنشهای درونی خانواده، فشار زمان، تصمیم سخت، دوراهی عقل و احساس، تصمیم‌گیرنده کاریزماتیک )، بازخورد اجتماعی (انگ زدن، بازخورد مثبت و طرد اجتماعی درونزاد)، رضایت قلبی (کسب آرامش، آرزوی اهدا شدن، باور به تصمیم خود و خوشحالی ناشی از اهدا). نتایج نشان می‌دهد که خانوادههای اهداکننده عضو بعد از شنیدن خبر مرگ مغزی و درخواست اهدای عضو شرایط بسیار سختی را برای تصمیم گرفتن به اهدا تحمل می‌کنند زیرا با تنش‌های خانوادگی و عقلی و احساسی برخورد دارند. همچنین اهدای عضو بازخوردهای مثبت و منفی جامعه را در پی داشته است که گاهی موجب ناراحتی و گاهی موجب افتخارشان شده است. اما به طور کلی مشارکتکنندگان از عملی که انجام داده بودند ابراز خوشحالی میکردند و رضایت قلبی داشتند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A phenomenological exploration of the experiences of organ donor families: from decision-making to the consequences of life donation

نویسندگان [English]

  • yazdan karimi monjarmooei 1
  • SeyedAlireza Afshani 2
  • Ali Ruhani 3
  • Mohammad Mobaraki 4
  • احمد kalateh sadati 3
1 PhD Candidate in sociology, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd. Iran
2 Sociology Department, Social Sciences Faculty, Yazd University, Yazd, Iran
3 Associate Professor of Sociology, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Yazd. Iran.
4 Assistant Professor of Sociology, Faculty of Economic and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan. Iran
چکیده [English]

Brain death and organ donation for donor families is a complex process that has resulted in unique lived experiences for these families. The aim of this study is to explore the lived experience of organ donor families. This study is a qualitative study of the transcendental phenomenological type, in which data from 17 semi-structured interviews that were purposefully and criteriously selected were coded and interpreted using the Moustakas analysis method. The collected data were analyzed under three main themes and ten subthemes. The main themes and subthemes are: decision-making limbo (internal family tensions, time pressure, hard decision, crossroads of reason and emotion, charismatic decision-maker), social feedback (stigmatization, positive feedback and internalized social rejection), inner satisfaction (gaining peace of mind, wish to be donated, belief in one's decision and happiness from donation). The results show that after hearing the news of brain death and the request for organ donation, donor families face family tensions and rational and emotional conflicts in making the decision to donate, and they find themselves in a liminal state. Organ donation has also had both positive and negative social feedback, which has sometimes caused them distress and sometimes pride. However, overall, the participants expressed happiness and inner satisfaction with the act they had performed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lived experience
  • organ donation
  • reason and emotion
  • belief in decision
  • stigma