مقاله پژوهشی
خانواده و جنسیت
حجیه بی بی رازقی نصرآباد؛ میمنت حسینی چاوشی؛ محمد جلال عباسی شوازی
چکیده
اخیرا در تحقیقاتی که در بسیاری از کشورها برای تبیین باروری انجام شده، تقسیم کار جنسیتی بعنوان یک چالش اساسی و مهم مطرح است. در این مطالعه تاثیر تقسیم کار و نگرش‌های جنسیتی بر فاصله تولد اول تا دوم آزمون می‌گردد. حجم نمونه، 363 زن 49-15 ساله دارای همسر و یک فرزند شهر تهران است به منظور برآورد تابع بقاء تک‌فرزندی تکنیک کاپلان مایر و برای ...
بیشتر
اخیرا در تحقیقاتی که در بسیاری از کشورها برای تبیین باروری انجام شده، تقسیم کار جنسیتی بعنوان یک چالش اساسی و مهم مطرح است. در این مطالعه تاثیر تقسیم کار و نگرش‌های جنسیتی بر فاصله تولد اول تا دوم آزمون می‌گردد. حجم نمونه، 363 زن 49-15 ساله دارای همسر و یک فرزند شهر تهران است به منظور برآورد تابع بقاء تک‌فرزندی تکنیک کاپلان مایر و برای شناسایی تاثیر نگرش و تقسیم کار جنسیتی بر روی فاصله تولد دوم، به برازش مدل‌های بقـاء شامل مـدل مخـاطره متناسـب کاکس، نمایی، وایبل، گومپرتز، لگ نرمال، لگ‌لجستیک و گامای تعمیم‌یافته پرداخته شد و برای در نظر گرفتن وابستگی در زمان‌های بقا، مـدل شـکنندگی مشترک با توزیع گاما آزمون گردید. بر اساس ملاک آکائیک، مدل گامای تعمیم یافته به عنوان مناسبترین مدل انتخاب و نتایج ارائه شد. نتایج نشان داد میانه فاصله تولد اول تا دوم 84 ماه است. نتایج مدل گامای تعمیم‌یافته نشان داد مشارکت مردان در کارهای داخل خانه تاثیر معنی‌داری بر فاصله تولد اول تا تولد دوم ندارد. اما داشتن نگرش جنسیتی مدرن و عدم مشارکت مردان در امور مربوط به فرزندان، فاصله تولد اول تا دوم را افزایش می‌دهد. لذا ضمن تلاش برای رسیدن به یک اقتصاد پایدار و چشم‌انداز خوش‌بینانه برای آینده، سیاستهای افزایش جمعیت و سیاستهای دوستدار خانواده باید چارچوب وسیعی از ارزش های فرهنگی را در برگیرند که با حمایت از افزایش مشارکت مردان در امور داخل خانه، کاهش نابرابری جنسیتی مانع تاخیر بیشتر تولد دوم و افزایش باروری به سطح جانشینی شوند.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
هادی تیموری؛ علی صفری؛ افشین جهانبازی گوجانی؛ زهرا بابااحمدی میلانی
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر معنویت در محیط کار بر هویت سازمانی با نقش میانجی رفتار انحرافی و سلامت سازمانی انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، توصیفی پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری آن را مدیران و کارشناسان شرکت گاز استان اصفهان تشکیل داده‌اند که از بین 1532 نفر از مدیران و کارشناسان این شرکت ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر معنویت در محیط کار بر هویت سازمانی با نقش میانجی رفتار انحرافی و سلامت سازمانی انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، توصیفی پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری آن را مدیران و کارشناسان شرکت گاز استان اصفهان تشکیل داده‌اند که از بین 1532 نفر از مدیران و کارشناسان این شرکت 243 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی- طبقه‌ای متناسب با حجم نمونه انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. در این پژوهش برای سنجش روایی از روش روایی محتوایی و سازه و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است، که نتایج حاکی از روایی و پایایی قابل قبول است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS20 وAMOS20 انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که معنویت در محیط کار تأثیر معنادار و مثبت بر هویت سازمانی(B=0/57) و سلامت سازمانی (B= 0/14) دارد و بر رفتار انحرافی تاثیر معنادار و معکوس (B=-0/19) دارد. همچنین رفتار انحرافی و سلامت سازمانی بر هویت سازمانی به ترتیب با ضریب B=-0/19 و B=0/33 تأثیر معنادار دارد. میانجی‌گری رفتار انحرافی در تأثیر معنویت در محیط کار بر هویت سازمانی مورد تأیید قرار گرفت اما میانجی‌گری سلامت سازمانی در تأثیر معنویت در محیط کار بر هویت سازمانی مورد تأیید قرار نگرفت.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
حسین احمدی؛ رضا همتی
چکیده
ارتباط بین نوع رژیم سیاسی و نظام آموزشی از مدت‌ها پیش موردتوجه محققان بوده است، در این مورد حداقل چهار دیدگاه رقیب قابل طرح است: آموزش به عنوان پیش‌شرط دموکراسی، خدمات آموزشی در دولت‌های دموکراتیک، ارتباط بازتولیدی، و ارتباط کاذب بین آموزش و دموکراسی ناشی از زیربنای اقتصادی. هدف مقاله حاضر آزمون هر یک از این دیدگاهها با استفاده ...
بیشتر
ارتباط بین نوع رژیم سیاسی و نظام آموزشی از مدت‌ها پیش موردتوجه محققان بوده است، در این مورد حداقل چهار دیدگاه رقیب قابل طرح است: آموزش به عنوان پیش‌شرط دموکراسی، خدمات آموزشی در دولت‌های دموکراتیک، ارتباط بازتولیدی، و ارتباط کاذب بین آموزش و دموکراسی ناشی از زیربنای اقتصادی. هدف مقاله حاضر آزمون هر یک از این دیدگاهها با استفاده از داده‌های بین کشوری است. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر از نوع تحلیل ثانویه داده های گردآوری شده برای 180 کشور در بازه زمانی 1970 تا 2018 بود. به طور کلی نتایج نشان داد بین نوع رژیم سیاسی و شاخص‌های آموزشی ارتباط وجود دارد، و در این میان تاثیر دموکراسی بر آموزش بیشتر است. از طرف دیگر، نقش واسطهای نابرابری طبقاتی به تنهایی تأیید نگردید، لیکن این متغیر در کنار متغیرهای دیگر نظیر نسبت دانشآموز به معلم و دانش آموزان محروم از تحصیل تاثیر معنی‌داری در ارتباط بین دموکراسی و آموزش دارد.
مقاله پژوهشی
خانواده و جنسیت
اسفندیار غفاری نسب؛ رعنا محمدتقی نژاد اصفهانی
چکیده
هدف از این مقاله، تامل انتقادی در باب زندگی روزمره زنان، از خلال مطالعه تجربه کافه‌نشینی می‌باشد که چگونه این امر باعث تغییر در بازتعریف زنانگی شده-است. میشل دوسرتو چارچوب مفهومی مناسبی را برای درک تولید فضای شهری و تجربه آن از طریق فعالیت‌های روزمره ساکنان یک شهر ارائه می‌دهد. روش-شناسی مورد استفاده تحقیق، مردم‌نگاری انتقادی ...
بیشتر
هدف از این مقاله، تامل انتقادی در باب زندگی روزمره زنان، از خلال مطالعه تجربه کافه‌نشینی می‌باشد که چگونه این امر باعث تغییر در بازتعریف زنانگی شده-است. میشل دوسرتو چارچوب مفهومی مناسبی را برای درک تولید فضای شهری و تجربه آن از طریق فعالیت‌های روزمره ساکنان یک شهر ارائه می‌دهد. روش-شناسی مورد استفاده تحقیق، مردم‌نگاری انتقادی می‌باشد؛ داده‌های پژوهش شامل طیف گستردهای از مشاهدات غیرمستقیم و مشارکتی، یادداشتهای میدانی، مصاحبه‌های ساخت نیافتهاست که با استفاده از تحلیل تماتیک، سه مقوله مرکزی(کافه به مثابه مکان سوم، زنانگی به مثابه تعارض و تجربه زنانگی جدید در فضا) بدست آمد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که حضور زنان (چه مصرف کننده و چه تولیدکنندهی فضا) در کافهها باعث شکل‌گیری عاملیت انتخاب و کنشگری بیشتری در آنها شدهاست و تجربههای رهاییبخشی را بدست آوردند که تعریف ایشان را از زنانگی سنتی به چالش میکشد. خوانش دوسرتویی این بررسی نشان می‌دهد که زنان در فضاهای عمومی به عنوان یک کنشگر فعال حاضر میشوند و به نوعی به مدیریت فضا میپردازند؛ آنها فعالانه در برساختهشدن فضا و هویت جدیدشان سهم دارند و در پی مطالبهگری خود از حق برابری در شهر هستند.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
پروانه شاطری؛ صادق صالحی؛ رضا علی محسنی؛ منصور شریفی
چکیده
مقدمه: امروزه، مسائل محیط‌زیستی، زندگی انسان‌ها در جهان و از جمله ایران را تحت تأثیر قرار داده است. مسائلی که عمدتاً، نتیجه استفاده و برخورد نامناسب انسان با محیط‌زیست و از جمله به صورت استفاده نادرست و بی‌رویه از انرژی‌های فسیلی است. برای دستیابی به توسعه پایدار، آگاهی از شیوه‌های صحیح استفاده از منابع طبیعی و برخورد غیرانتفاعی ...
بیشتر
مقدمه: امروزه، مسائل محیط‌زیستی، زندگی انسان‌ها در جهان و از جمله ایران را تحت تأثیر قرار داده است. مسائلی که عمدتاً، نتیجه استفاده و برخورد نامناسب انسان با محیط‌زیست و از جمله به صورت استفاده نادرست و بی‌رویه از انرژی‌های فسیلی است. برای دستیابی به توسعه پایدار، آگاهی از شیوه‌های صحیح استفاده از منابع طبیعی و برخورد غیرانتفاعی با محیط‌زیست، و همچنین راه‌های حفاظت از آن می‌بایست مورد توجه قرار گیرد. با توجه به این‌که رویکردهای جدید توسعه بر ضرورت مشارکت همه افراد و گروه‌های مختلف جامعه تأکید دارند، نقش سازمانهای مردم‌نهاد محیط‌زیستی در دستیابی به اهداف فوق و حفاظت از محیط‌زیست، و کاهش آسیب‌پذیری بسیار حائز اهمیت است. هدف این پژوهش تحلیل راهبردهای سازمانهای مردم‌نهاد محیط‌زیستی در برنامه‌های سازگاری با تغییرات آب و هوا و انرژی می‌باشد. مواد و روش‌ها: رویکرد این پژوهش تفسیرگرایی است و با استفاده از نظریه زمینه‌ای انجام شده است. مشارکت‌کنندگان این تحقیق با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند و در قالب نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند که بر این اساس، تعداد 16 نفر از اعضای سازمانهای غیردولتی محیط‌زیستی شهر تهران در سال 1398 برگزیده شدند. داده‌ها با استفاده از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته گردآوری و با استفاده از مراحل کُدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مفاهیم حاصل از کُدگذاری، ذیل خرده مقوله‌ها و مقوله‌ها قرار گرفت و مدل پارادایمی استخراج شده، در چهار بخش شامل: شرایط علّی، شرایط مداخله‌گر، استراتژی‌ها و پیامدها می‌باشد که حول پدیده مرکزی شکل گرفت.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
هاجر صادقیان؛ حسین مسعودنیا؛ حمید نساج؛ محمودرضا رهبرقاضی
چکیده
رضایتمندی سیاسی برای نظام های سیاسی در سطح ملی و بین المللی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است تا جایی که گسترش نارضایتی سیاسی در یک جامعه می تواند پایه های مشروعیت آن نظام را متزلزل کند. از جمله عوامل موثر بر رضایتمندی شهروندان که در نظریات مختلف بر آن تأکید شده است میزان بهره مندی از سرمایه اجتماعی و دینداری شهروندان است. برای بررسی ...
بیشتر
رضایتمندی سیاسی برای نظام های سیاسی در سطح ملی و بین المللی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است تا جایی که گسترش نارضایتی سیاسی در یک جامعه می تواند پایه های مشروعیت آن نظام را متزلزل کند. از جمله عوامل موثر بر رضایتمندی شهروندان که در نظریات مختلف بر آن تأکید شده است میزان بهره مندی از سرمایه اجتماعی و دینداری شهروندان است. برای بررسی رضایتمندی سیاسی در سه حوزه رضایت از کنشگران اجتماعی، نهادهای سیاسی و روش کار و قواعد نظام سیاسی به روش پیمایشی با نمونه 395 نفر پاسخگوی 18 سال به بالا که به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شده بودند اطلاعات جمع آوری گردید. و با اجرای پرسشنامه در میان نمونه آماری و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss و Amos نتایج نشان داد که میزان دینداری پاسخگویان در دو بعد عاطفی و مناسکی تاثیر مثبت و معنی داری بر روی رضایتمندی سیاسی داشته است و همچنین دو مولفه اعتماد اجتماعی و مشارکت مدنی بر روی رضایتمندی سیاسی تاثیر معنی داری داشته اند و باعث افزایش سطح رضایت سیاسی در بین شهروندان شده اند. نتایج برازش مدل نشان می دهد که میزان F در همه مدل های مورد آزمون معنی دار بوده است. میزان ضریب تعیین در مدل نهایی پژوهش نیز حاکی از آن است که مجموع متغیرهای مورد آزمون 35 درصد از واریانس رضایتمندی سیاسی را مورد تبیین قرار می دهند. همچنین تاثیر غیر مستقیم دینداری بر روی رضایتمندی سیاسی در سطح 05/0 تایید شد.
مقاله پژوهشی
خانواده و جنسیت
اسماعیل بلالی؛ خدیجه مخدومی
چکیده
جدایی گزینی فضایی طبقات اجتماعی اغلب توامان با جدایی گزینی اجتماعی است. بدان معنا که الگوهای رفتار اجتماعی نیز متناسب با جدایی گزینی فضایی طبقاتی تغییر می کند. هدف از این پژوهش مقایسه ی الگوهای ازدواج زنان در مناطق بالا و پایین شهر همدان است. فرض بر این است که منطقه (تجلی جدایی گزینی طبقاتی) با الگوهای ازدواج ارتباط دارد. در این پژوهش ...
بیشتر
جدایی گزینی فضایی طبقات اجتماعی اغلب توامان با جدایی گزینی اجتماعی است. بدان معنا که الگوهای رفتار اجتماعی نیز متناسب با جدایی گزینی فضایی طبقاتی تغییر می کند. هدف از این پژوهش مقایسه ی الگوهای ازدواج زنان در مناطق بالا و پایین شهر همدان است. فرض بر این است که منطقه (تجلی جدایی گزینی طبقاتی) با الگوهای ازدواج ارتباط دارد. در این پژوهش از نظریه های جغرافیای اجتماعی معطوف به کنش ورلن، نظریه قومی-فرهنگی و همانندی مشخصه ها استفاده شده است .جمعیت مورد مطالعه شامل زنان متاهل مناطق بالا و پایین شهر همدان است و حجم نمونه ی مورد بررسی 325 نفر می باشد که از طریق فرمول کوکران و بعد از پیش برآورد صفت در جامعه برآورد شده است. روش نمونه گیری نیز، نمونه گیری طبقه ای است . نتایج تحقیق حاضر نشان داد میانگین سن ازدواج در مناطق پایین‌شهر کمتر از مناطق بالای شهر بوده است (اختلاف حدود 7 سال). در زمینه الگوی ارتباط قبل از ازدواج، تفاوت قابل ملاحظه‌ای میان این دو منطقه وجود نداشت. الگوی ازدواج خویشاوندی و انطباق قومیتی زوجین نیز در مناطق پایین‌شهر بیشتر بوده است. معیارهای اقتصادی ازدواج در مناطق بالای شهر دارای اهمیت بیشتری بوده است. همچنین الگوی سنی و اهمیت معیارها بر حسب پایگاه اقتصادی اجتماعی خانواده در زمان ازدواج، دارای تفاوت معنادار بود. الگوی سنی، قومی و معیارهای ازدواج بر حسب قومیت، دارای تفاوت معنادار بود. نتایج نشان می دهد جدایی گزینی های فضایی در برخی موارد با جدایی گزینی های اجتماعی همپوشانی دارند.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
احمد کلاته ساداتی؛ کامران باقری لنکرانی؛ زهرا فلک الدین
چکیده
پزشکی ازآنجایی‌که ارتباط تنگاتنگ با موضوع انسان دارد، نیازمند ارتباط با علوم انسانی می‌باشد. باوجود بیش از نیم‌قرن طرح موضوع، اما بحث در رابطه با چگونگی شکل‌گیری و بسط علوم انسانی پزشکی، همچنان یکی از چالش‌های جدی دانشگاهی در جهان است. در ایران نیز علوم انسانی پزشکی یکی از مهم‌ترین نیازهای میان‌رشته‌ای است که البته به دلایل ...
بیشتر
پزشکی ازآنجایی‌که ارتباط تنگاتنگ با موضوع انسان دارد، نیازمند ارتباط با علوم انسانی می‌باشد. باوجود بیش از نیم‌قرن طرح موضوع، اما بحث در رابطه با چگونگی شکل‌گیری و بسط علوم انسانی پزشکی، همچنان یکی از چالش‌های جدی دانشگاهی در جهان است. در ایران نیز علوم انسانی پزشکی یکی از مهم‌ترین نیازهای میان‌رشته‌ای است که البته به دلایل مختلفی موردتوجه جدی واقع نشده است. هدف مطالعه حاضر، واکاوی این مسئله از دید اساتید علوم انسانی در کشور می‌باشد. چارچوب نظری، مبانی علوم میان رشته ای و نظریه انسان تک ساحتی مارکوز می باشد. مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی در سطح ملی است که در سال ۱۳۹۸ انجام شد. با در نظر گرفتن معیار اشباع، داده‌ها با 23 مصاحبه نیمه ساختاریافته و دو پرسشنامه باز جمع‌آوری شد. تحلیل مطالعه به روش تحلیل مضمون انجام گرفت. نتایج نشان داد که مشارکت‌کنندگان خلأ جدی در شکل‌گیری علوم انسانی پزشکی را مطرح کردند. ازنظر مشارکت‌کنندگان مهم‌ترین موانع و چالش‌های شکل‌گیری علوم انسانی پزشکی تحت عنوان چهار مضمون کلی ذهنیت (منتالیته) مدرن، سیاست، اجتماع و سازمان، سلطه زیست-پزشکی، ناکارآمدی علوم انسانی مطرح می‌باشد. پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران علم و سیاست‌گذاران سلامت در کشور برای رفع این موانع اقداماتی بنیادی انجام دهند. در این زمینه، توجه به علوم انسانی و تقویت آن از یک‌سو و تقلیل سلطه زیست پزشکی از سوی دیگر، در کنار اقدامات نهادی و سازمانی می‌تواند به توسعه و بسط علوم انسانی پزشکی در کشور بینجامد.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
ابراهیم صالح ابادی
چکیده
سرمایه اجتماعی به‌عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چندوجهی، هرچند در متون جامعه‌شناسی به موضوعی فراگیر و متبین تبدیل‌شده است؛ ولی درباره اعتبار و ارزش تبیین‌کنندگی آن، در حوزه خودکشی، مطالعه و تلاش کمتری صورت گرفته است. در این مقاله سعی داریم با مرور انتقادی منابع در دسترس، ضمن ارائه نتایج تحقیقات محققان و نقد آنها؛ رابطه سرمایه ...
بیشتر
سرمایه اجتماعی به‌عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چندوجهی، هرچند در متون جامعه‌شناسی به موضوعی فراگیر و متبین تبدیل‌شده است؛ ولی درباره اعتبار و ارزش تبیین‌کنندگی آن، در حوزه خودکشی، مطالعه و تلاش کمتری صورت گرفته است. در این مقاله سعی داریم با مرور انتقادی منابع در دسترس، ضمن ارائه نتایج تحقیقات محققان و نقد آنها؛ رابطه سرمایه اجتماعی با خودکشی در استان‌های ایران را نشان دهیم. روش پژوهش، تطبیقی درون‌کشوری است. عام‌ترین نتیجه‌ای که از مرور ادبیات سرمایه اجتماعی در ایران به دست آوردیم؛ عدم اجماع محققان بر روی شاخص‌های سرمایه اجتماعی در ایران است. تحقیق نشان داد که رابطه مفروض بین میزان خودکشی و سرمایه اجتماعی در ایران با چالش‌هایی عدیده‌ای روبروست. هرچند بین میزان خودکشی و برخی از مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی رابطه وجود دارد؛ ولی با کلیت سرمایه اجتماعی رابطه مشخص و پایا ندارد. ضرایب همبستگی بین اعتماد و میزان خودکشی نشان می‌دهد که نسبت بین این دو در جهت خلاف آمد نظریه سرمایه اجتماعی است. به این معنا که در بدترین حالت آن، با افزایش اعتماد به نهادها (اعتماد نهادی) میزان خودکشی افزایش می‌یابد و در خوش‌بینانه‌ترین حالت آن، رابطه معکوسی (فرض و پیش‌بینی مطابق این نظریه) بین آنها وجود ندارد و این یافته با فرض و پیش‌بینی نظریه مغایر است.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
مهری شاه زیدی؛ خدیجه سفیری؛ حسین ایمانی جاجرمی
چکیده
مطابق ادعای ایده‌پردازان جامعه ایرانی مشارکت اجتماعی یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین مسائل توسعه ایران است. اگر گام نخست نهادینه کردن مشارکت را تمرین آن بدانیم، باید بپذیریم که کودکان بهترین گروهی هستند که می‌توانند مشارکت را تمرین کنند و در خانواده و جامعه اشاعه دهند. از این رو، این پژوهش به مبحث مشارکت کودکان پرداخته است و در ...
بیشتر
مطابق ادعای ایده‌پردازان جامعه ایرانی مشارکت اجتماعی یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین مسائل توسعه ایران است. اگر گام نخست نهادینه کردن مشارکت را تمرین آن بدانیم، باید بپذیریم که کودکان بهترین گروهی هستند که می‌توانند مشارکت را تمرین کنند و در خانواده و جامعه اشاعه دهند. از این رو، این پژوهش به مبحث مشارکت کودکان پرداخته است و در یک فرایند پژوهشی اقدام‌پژوهانه کنش‌های مشارکتی/ غیرمشارکتی کودکان را در فعالیت‌های عملی بررسی کرده است. چهارچوب مشارکت، محله سنبلستان اصفهان و زمینه انتخاب شده برای مشارکت، محیط‌زیست محله است. داده‌های این پژوهش در چهارچوب روش اقدام‌پژوهی از طریق مشاهده و مصاحبه با 14 کودک دختر در خلال انجام 8 فعالیت علمی به دست آمد و از طریق روش تحلیل مضمون تحلیل شد. یافته‌ها حاکی از آن است که این کودکان در 3 مرحله ورود، اجرا، و اتمام فعالیت عملی تمایل دارند که در قالب یک جمع قرار بگیرند ولی به صورت انفرادی عمل کنند. پژوهشگران این وضعیت را «جمع‌طلبی غیرمشارکتی» نام نهاده‌اند. معنادار نبودن مشارکت برای کودکان، نبود الگوهای مشارکتی در خانه و مدرسه، مرزبندی‌های پررنگ جنسیتی در خانواده‌ها، و ناتوانی در قدرشناسی بخشی از دلایلی هستند که کودکان نمی‌توانند عملکرد مطلوبی در یک فعالیت مشارکتی داشته باشند. البته، یافته‌های این پژوهش که در طول بیش از یکسال کار با کودکان به دست آمده است نشان از آن دارد که استمرار در تمرین مشارکت بسیاری از موانع بر سر راه کار مشارکتی مانند اصرار بر آشناگزینی، عدم مسئولیت‌پذیری، ناتوانی در ارزیابی سهم و ... را تخفیف می‌دهد.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
امیر عیسی ملکی؛ سید صمد بهشتی؛ آرمان حیدری
چکیده
نقطة عزیمت این پژوهش تمرکز بر تمارض اجتماعی به معنای شانه خالی کردن از انجام وظایف قانونی و اخلاقی با ارجاع به عوامل بیرونی و ناموجه است؛ این‌که این کنش اجتماعی چرا و چگونه در تعاملات اجتماعی و زندگی روزمره ظهور و بروز می‌یابد؟برای این منظور تمارض اجتماعی مبتنی بر طرح جی‌تی‌ام کلاسیک، یعنی الگوی ظهوریابندة گلیسر در نظریة زمینه‌ای، ...
بیشتر
نقطة عزیمت این پژوهش تمرکز بر تمارض اجتماعی به معنای شانه خالی کردن از انجام وظایف قانونی و اخلاقی با ارجاع به عوامل بیرونی و ناموجه است؛ این‌که این کنش اجتماعی چرا و چگونه در تعاملات اجتماعی و زندگی روزمره ظهور و بروز می‌یابد؟برای این منظور تمارض اجتماعی مبتنی بر طرح جی‌تی‌ام کلاسیک، یعنی الگوی ظهوریابندة گلیسر در نظریة زمینه‌ای، دنبال شده و استراتژی‌های آن در زندگی روزمره و در عملِ کارکنان و مراجعان مجتمع شمارة 10 مرکز شورای حل اختلافِ شهر تهران به انحاء گوناگون رصد شده است. به این ترتیب، با نمونه‌گیری نظری، 36 نفر برای انجام مصاحبه‌های عمیق با آنها انتخاب و داده‌های حاصل از گفت‌وگو با مشارکت‌کنندگان ضمن فرایند کدگذاری دو مرحله‌ای در طرح جی‌تی‌ام کلاسیک، با کاربست نرم افزار MAXQDA تحلیل و مقوله‌بندی شده‌اند.این پژوهش به کشف مقولة محوری «راهبردهای بقا در شرایط آشفتگی اجتماعی» انجامید. به این ترتیب، تمارض اجتماعی در نوسانی میان از هم گسیختگی و وابستگی اجتماعی، راهبردی برای بقا در شرایط آشفتگی اجتماعی است. شرایطی که در آن کاهش سرمایة اجتماعی از یک سو، و وجود انگیزه‌های بسیار برای انتقام از جامعه از سوی دیگر، افراد را به مسئولیت‌گریزی و شانه خالی کردن از انجام وظایف قانونی و اخلاقی سوق می‌دهد؛ و همزمان، وابستگی اجتماعی ناشی از تعلق خاطر یا احتیاجْ موجب توریه، توجیه و دلیل‌تراشی و ارجاع به عوامل بیرونی به عنوان بهانه‌ای برای انجام ندادن تعهدات و فقدان وظیفه‌شناسی است.
مقاله پژوهشی
رسانه
محمدتقی عباسی شوازی؛ صادق پناهی نسب؛ درنا اسمعیل خانی
چکیده
در نظام‌های سیاسی دموکراتیک، مشارکت سیاسی حق طبیعی هر شهروندی است؛ اما نوع و میزان مشارکت در گروه‌های مختلف بسته به شرایط اجتماعی- فرهنگی و تکنولوژیکی، متفاوت است. در دهه‌های اخیر همراه با رشد و گسترش تکنولوژیهای نوین ارتباطی همچون اینترنت و شبکه‌های اجتماعی آنلاین، نوع، میزان مشارکت و تأثیرات آن در نظام‌های سیاسی تغییراتی را ...
بیشتر
در نظام‌های سیاسی دموکراتیک، مشارکت سیاسی حق طبیعی هر شهروندی است؛ اما نوع و میزان مشارکت در گروه‌های مختلف بسته به شرایط اجتماعی- فرهنگی و تکنولوژیکی، متفاوت است. در دهه‌های اخیر همراه با رشد و گسترش تکنولوژیهای نوین ارتباطی همچون اینترنت و شبکه‌های اجتماعی آنلاین، نوع، میزان مشارکت و تأثیرات آن در نظام‌های سیاسی تغییراتی را به خود دیده است. نقش شبکه-های اجتماعی همچون فیس بوک، توئیتر، تلگرام و ... در تغییر و تحولات نظام‌های سیاسی در سالهای اخیر مؤید این امر است. با در نظر گرفتن رویکرد انتخاب عقلانی و پارادیم فضایی شدن جهان اجتماعی این مطالعه پیمایشی با رویکرد انتخاب عقلانی و پارادیم دو فضایی شدن جهان اجتماعی تلاش کرده است رابطه هزینه‌های سیاسی(درک شده و دریافت شده) با مشارکت سیاسی دانشجویان در دو فضای آنلاین و آفلاین را مورد بررسی قرار دهد. بر این اساس 390 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب و پرسشنامه را تکمیل کردند. نتایج حاکی از آن است با وجود مشارکت سیاسی آفلاین بیشتر توسط دانشجویان، هزینه-های سیاسی درک شده با مشارکت سیاسی در هر دو فضا رابطه معناداری ندارد؛ اما هزینه‌های سیاسی پرداخت شده در هر دو فضا با مشارکت سیاسی رابطه مثبت و معناداری دارد. نتایج نشان می دهد که برای تبیین مشارکت سیاسی باید فراتر از رویکرد انتخاب عقلانی رفت و متغیرهایی همچون فرهنگ سیاسی جامعه و تفاسیر فرهنگی کنشگران سیاسی را در نظر گرفت.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
صدیقه پاکمهر؛ مسعود یزدان پناه؛ مسعود برادران
چکیده
کشاورزی و منابع آبی نسبت به تغییرات آب و هوایی آسیب‌پذیر هستند. از این رو، لازم است کشاورزی و روش‌های آن با محیط درحال تغییر به منظور کاهش یا جلوگیری از خطرات سازگار شوند. هدف این مطالعه تعیین رفتار سازگاری کشاورزان در مواجه با کم‌آبی با استفاده از دو تئوری انگیزه حفاظت و تئوری شناختی مدل تنش می‌باشد. روش تحقیق، توصیفی پیمایشی و جامعه ...
بیشتر
کشاورزی و منابع آبی نسبت به تغییرات آب و هوایی آسیب‌پذیر هستند. از این رو، لازم است کشاورزی و روش‌های آن با محیط درحال تغییر به منظور کاهش یا جلوگیری از خطرات سازگار شوند. هدف این مطالعه تعیین رفتار سازگاری کشاورزان در مواجه با کم‌آبی با استفاده از دو تئوری انگیزه حفاظت و تئوری شناختی مدل تنش می‌باشد. روش تحقیق، توصیفی پیمایشی و جامعه آماری کشاورزان شهرستان شوشتر در استان خوزستان هستند. اندازه‌ی نمونه برابر با 251 نفر، با استفاده از جدول بارتلت و روش نمونه-گیری تصادفی متناسب تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخت بود. روایی پرسشنامه بر اساس نظر کارشناسان و اعضای هیأت علمی تایید شد. پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تایید قرار گرفت (88/0- 60/0). نتایج تجزیه و تحلیل معادلات ساختاری نشان داد، که در تئوری انگیزه حفاظت، اثربخشی پاسخ و هزینه‌ی پاسخ در برابر تغییرات آب و هوایی پیش‌بینی کننده‌های مهمی برای رفتار سازگاری هستند. نظریه‌ی انگیزه‌ی حفاظت می‌تواند تقریبا 25 درصد از رفتار سازگاری را تبیین نماید. همچنین نتایج نشان داد که در تئوری شناختی تنش ارزیابی تقاضا، خودکارآمدی و اثربخشی جمعی تاثیر معنی داری بر کنار آمدن و کنار آمدن تاثیر معنی داری بر رفتار داشته است. این مدل28 درصد از واریانس رفتار سازگاری را توجیه می‌کند. علاوه بر این می توان گفت، ارزیابی تقاضا، خودکارآمدی و اثربخشی جمعی به طور غیرمستقیم سازگاری را تحت تاثیر قرار داده‌اند.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
داود پرچمی؛ فاطمه درخشان
چکیده
شکاف اجتماعی، گسست و انشعاب بین افراد، نهادها و گروه‌های اجتماعی است که ریشه در منافع، ارزش ها و موقعیت آن ها دارد. این گسست می تواند منجر به شکل گیری گروه ها و نیروهای اجتماعی متعارض که برای اعضای خود هویت جمعی قائلند شود. شواهد تجربی و برخی گزارش ها بیانگر فراهم شدن زمینه بروز شکاف های اجتماعی مختلف در جامعه ماست. این مقاله به بررسی ...
بیشتر
شکاف اجتماعی، گسست و انشعاب بین افراد، نهادها و گروه‌های اجتماعی است که ریشه در منافع، ارزش ها و موقعیت آن ها دارد. این گسست می تواند منجر به شکل گیری گروه ها و نیروهای اجتماعی متعارض که برای اعضای خود هویت جمعی قائلند شود. شواهد تجربی و برخی گزارش ها بیانگر فراهم شدن زمینه بروز شکاف های اجتماعی مختلف در جامعه ماست. این مقاله به بررسی و شناخت شکاف اجتماعی، ابعاد و عوامل موثر بر آن می پردازد. روش پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری داده-ها پرسشنامه بوده است. پاسخگویان 527 نفر از شهروندان 15 تا 75 سال مناطق 22 گانه شهر تهران بوده که با نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای انتخاب، و با آنان مصاحبه انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد در مرحله اول بیشترین واریانس مربوط به ارزش های فرهنگی (0.616)، ارزشهای مذهبی(0.551) و ارزشهای سیاسی (0.436) بوده و در کل میانگین شکاف سیاسی(2.22)، شکاف فرهنگی(2.16) و شکاف نسلی (2.15) بیش از سایر گروهها است. در گروه های با هویت سیاسی اصلاح طلب، هویت مذهبی شدید و هویت فرهنگی سکولار آمادگی برخورد بیش از سایر گروهها وجود دارد. هم چنین از میان عوامل نظری مورد بررسی، عامل اولویت ارزشی (سنتی- مذهبی) بیشترین رابطه را با شکاف اجتماعی دارد.
)
