الزام‌ها و پیامدهای اجتماعی برنامه‌درسی پاسخگو در آموزش‌عالی مطالعه موردی: دانشگاه‌های دولتی اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه اصفهان

2 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

3 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

4 استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

نظام آموزش عالی نهادی اجتماعی است که از دیرباز برای انجام سه رسالت آموزش، پژوهش و خدمات پدید آمده و درسال های اخیر رسالت های جدیدی از جمله کارآفرینی نیز به آن افزوده شده است . در بین تمامی عناصر و خرده نظام هایآموزش عالی، از برنامه های درسی به عنوان مهم ترین عنصر و به منزله قلب این نظام یاد می شود زیرا بنیاد ی ترین ابزارفراهم آورنده دانش، تجربه و مهارت های دانشجویان برای عرضه خدمات به جامعه است . برنامه درسی که بتواند آرمان ها ورسالت های دانشگاه ها و سایر موسسات آموزش عالی را برای رفع نیازه ای فردی ( دانشجویان )، سازمانی ( دانشگاه ) و اجتماعی( کارفرمایان و جامعه) تحقق بخشد برنامه درسی پاسخگو نامیده می شود. تبیین الزامات و پیامدهای اجتماعی برنام هدرسی پاسخگودر آموزش عالی، هدف اصلی پژوهش حاضر بود که برای اجرای آن از روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایش ی و از ابزارهایمصاحبه و پرسشنامه استفاده شد . در پرسشنامه مذکور الزامات و پیامدهای برنامه درسی پاسخگو در حیطه خدمات اجتماعی ازدیدگاه نمونه پژوهش یعنی استادان و دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان و علومپزشکی اصفهان و نیز کا رفرمایان و مدیران که به روش طبق هبندی متناسب با حجم از نوع تخصیص بهینه و به طور تصادفیspss انتخاب شده بودند مورد مطالعه قرار گرفت . داده های گردآوری شده در دو سطح توصیفی و استنباطی و با استفاده ازنشان داد میانگین نظرات نمونه پژوهش در مورد الزام ها و پیامدهای تبیین شده t تجزیه وتحلیل گردید . نتایج حاصل از آزمونهم چنین نتایج تحلیل واریانس دانشجویان و کارفرمایان در خصوص الزام های برنامه های درسی پاسخگو در آموزش عالی ی کسان بوده اما بین دیدگاه های آنان.(P ≤0/ در مورد پیامدهای اجتماعی موردانتظار از برنامه های درسی تفاوت معنی دار وجود داشت( 005( 001

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Social Prerequisites and Outcomes of Accountable Curriculum in Higher Education Case Study: Public Universities of Isfahan

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Nili 1
  • Ahmadreza Nasr 2
  • Mostafa Sharif 3
  • Mahmoud Merhrmohammadi 4
1 Ph.D Student, University of Isfahan
2 Assistant Professor, Department of Educational Sciences University of Isfahan
3 Assistant Professor, Department of Educational Sciences University of Isfahan
4 Professor, Department of Educational Sciences Universityof Tarbiat Modarres
چکیده [English]

Higher education system(HES) is a social institution that has long been set up to accomplish three missions education, research and service, but during recent years entrepreneurship has been added to its missions. Curriculum is the most important component and subsystem of HES and has been thought of as the heart of higher education (HE), because it is the most fundamental means that provides students with knowledge, experience and skills to supply services to the society. The curriculum which can accomplish ideals and missions of universities, organizational (of the university) and social (of the employers and the society) is called accountable curriculum (AC). The main goal of this research was explanation of prerequisites and social outcomes of higher education accountable curriculum (HEAC). To do the research descriptive survey method was used and in order to collect the needed data interview and questionnaire instruments were utilized.
The sample of the study which the questionnaire was distributed in, included faculty members and graduate students of university of Isfahan, Technical University of Isfahan, and Medical University of Isfahan and also employers and administrators of the companies of Isfahan city. The participants of the sample were al1ocated using stratified random sampling. The questionnaire surveyed the sample's viewpoints about prerequisites and outcomes of the AC in the field of social services. The collected data were analyzed at descriptive and inferential levels using SPSS. The findings of T-test revealed that the mean of the sample's viewpoints about the explained prerequisites and outcomes had been more than the hypothetical (theoretical) mean of the population (p≤0/001). The multivariate variance analysis( MANOVA) of the data showed that there hadn't been significant difference among viewpoints of faculties, and employers in respect of prerequisites of HEAC, but there had been significant difference between their views about expected social outcomes of HEAC (P ≤0/005).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Higher education
  • Social services mission
  • Curriculum
  • Prerequisites
  • Outcomes
  • Accountable curriculum

مراجع

برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران. (1385). تهران. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.
خوی‌نژاد، غلامرضا. (1380). روش‌های پژوهش در علوم تربیتی. تهران. انتشارات سمت.
دیاموند، رابرت ام. (1385). برنامه‌ریزی درسی و تدوین طرح درس در آموزش‌عالی. ترجمه کورش فتحی واجارگاه. تهران. کوروش چاپ.
راتکلیف، جی ال. (1376). برنامه درسی: دوره کارشناسی. ترجمه بابک نصیری، مندرج درگزیده مقالات دایره‌المعارف آموزش‌عالی. جلد اول. تهران. موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش‌عالی.
شاخص‌های ارزیابی آموزش‌عالی در جمهوری اسلامی ایران. (1384). تهران. هیئت نظارت و ارزیابی شورای عالی انقلاب فرهنگی.
شارع پور، محمود. و همکاران. (1387). بررسی شاخص‌های کیفیت در آموزش‌عالی بر مبنای تحلیل شایستگی‌های کانونی. مجله آموزش‌عالی ایران. شماره اول. 55-31.
شریعت‌زاده، مهدی. و همکاران. (1383). انطباق و سازگاری دو جانبه بین نظام آموزش متوسطه کشاورزی و توقعات بازار کار. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش‌عالی. شماره 34. 55-71.
عزیزی، نعمت‌الله. (1383). اشتغال و آموزش‌عالی. دایره‌المعارف آموزش‌عالی. تهران. وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری.
فرمان، باربارا. (1383). فلسفه‌های آموزش‌عالی. ترجمه حمیدرضا آراسته، مندرج در دایره‌المعارف آموزش‌عالی: نادرقلی قورچیان و همکاران ( ویراستاران). تهران. بنیاد دانشنامه فارسی.
قاسمی، جواد. و همکاران. (1388). تحلیل راه‌کارهای اجرای موفقیت‌آمیز خدمات برون دانشگاهی از دیدگاه اعضای هیات‌علمی دانشکده‌های کشاورزی ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش‌عالی شماره 52. 104-81
قانعی‌راد، محمد امین.( 1383). توسعه ناموزون آموزش‌عالی: بیکاری دانش‌آموختگان و مهاجرت نخبگان. مجله رفاه اجتماعی. شماره 15. 208-169
کلاین، فرانسیس. (1387). الگوهای طراحی برنامه‌درسی. ترجمه محمود مهرمحمدی. مندرج در: محمود مهرمحمدی( پدیدآورنده و همکاران). برنامه‌درسی: نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم‌اندازها. مشهد. آستان قدس رضوی.
گروه مطالعات تطبیقی و نوآوری موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش‌عالی(1377). مقدمه‌ای بر تغییر ساختار و فرایند برنامه‌ریزی درسی در آموزش‌عالی( گزارش).
مومنی مهموئی، حسین. (1386). برنامه‌ریزی درسی مبتنی بر شایستگی در آموزش‌عالی: گامی در جهت اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها. فصلنامه رویش. شماره 19. 20-33.
مهرعلیزاده، یداله و آرمن، سید عزیز. (1386). بررسی بازار کار دانش‌آموختگان مقطع کارشناسی در دانشگاه‌های دولتی ایران. مجله دانشور رفتار. شماره 26. 86-73.
میتر، و. (1376). آموزش و پرورش مقایسه‌ای. ترجمه غلامعلی سرمد. مندرج در گزیده مقالات دایره‌المعارف آموزش‌عالی. جلد اول. تهران. موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش‌عالی.
وبر، لوک ای. و همکاران. (1380). دانشگاه، رسالت‌ها و ارزش‌ها. ترجمه مهدی عباسی. تهران. وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری.
 
Aracil, A.G. & Velden, R. (2008). Competencies for young European higher education graduates: Labor market mismatches and their payoffs. Higher Education. 55. 219-239.
Allen, J., Ramaekers, G. & Velden, R. (2005). Measuring competencies of higher education graduates. New Direction for Institutional Research. 126. 49-59.
Biesma, R. G. et al. (2007). Using conjoint analysis to estimate employers preferences for key competencies of master level Dutch graduates entering the public health field. Economics of education Review. 26. 375-386.
Blackstone. T. (2001).Why learn? Higher education in a learning society. Higher Education Quarterly. 55. 175-184. 
Brennan, J. (2008). Higher education and social change. Higher Education.10. 1-13.
Chatterton, P. & Goddard, J. (2000). The response of higher education institutes to regional needs. European Journal of Higher Education. 35 (4). 476-496.
Cox, S. & King, D. (2006). Skill sets: an approach to embed employability in course design. Education and Training. 48 (4). 262-274.
Crosthwaite, I. & Cameron, P. L. & Lister. J. (2006). Balancing progresses and content in a project centered curriculum: In pursuit of graduate attributes. Education for Chemical Engineers. 1. 1-10.
Domask, J. J. (2007). Achieving goals in higher education. International Journal of Sustainability. 8 (1). 53-68.
Ferrin, B. G. & Landeros, R. & Reck, R. F. (2001). Integrated supply matrix management: A TQM approach for curriculum development. International Journal of Physical Distribution and Logistics. 31 (7/8). 520-536.
Gooler. D. G. & Grotelueschen, A. (1991). Accountability in curriculum development. Curriculum Theory Network. 7. 27-34.
Gornitzka, A. (2000). National policies concerning the economic role of higher education. Higher Education Policy. 13. 255-230.
Hoecht, A. (2006). Quality assurance in UK higher education: Issues of trust, control, autonomy and accountability. Higher Education. 51. 541-563.
Kitagawa, F. (2003). New mechanisms of incentives and accountability for    higher education institutions: linking the regional, national and global dimension. Higher Education Management and Policy. 15 (2). 99-114.
Leveille, D. E. (2005). An emerging view on accountability in American higher Education.Research & Occasional Paper Series: centre of studies in higher education.
Middaugh, M. F. (2007). Creating a culture of evidence: academic accountability at the institutional level. New Directions for Higher Education. 140. 15-28.
Morley, L. (2001).  Producing new workers: Quality and equality and employability in higher education. Quality in Higher Education. 7 (2). 131-138.
Neave, G. (1980). Accountability and control. European Journal of Education. 15 (1). 49-60.
Ornestine, A. C. (2006). Contemporary issues in curriculum. Allyn and Bacon.
Rae, D. (2007). Connecting enterprise and graduate employability. Education & Training. 49 (8/9). 605-619.
Randall, J. (2002). Quality assurance: Meeting the needs of the user. Higher Education Quarterly. 56 (2). 188-203.
Robley, W., Whittle, S. & Murdoch- Eaton, D. (2005). Mapping generic skills curricula; outcomes and discussion. Journal of further and Higher Education. 29 (4). 321-330.
Salmi, J. (2007). Autonomy from the state versus to responsiveness to market. Higher Education Policy. 20. 233-242.
Saunders, M. & Machell, J. (2000). Understanding emerging trends in higher education curricula and work connections. Higher Education Policy. 13. 284-302.
Scott, J. C. (2006). The mission of the university: medieval to postmodern transformation. The Journal of Higher education. 77 (1). 1-39.
Seagraves, L., Kemp, I. J. & Osborne, M. J. (1996). Are academic outcomes of higher education provision relevant to and deliverable in the workplace setting?. Higher Education. 32. 157-176.
 Smith, A. J., Collins, L. A. & Hannon, P. D. (2006). Embedding new entrepreneurship programmes in UK higher education institutions. Education & Training. 48 (8/9). 555-567.
Teichler, U. (2001). Mass higher education and the need for new responses. Tertiary Education and Management. 7 (1). 3-7.
Tynjala, P;. Walimaa, J. & Sarja, A. (2003). Pedagogical perspectives on the relationships between higher education and working life. Higher Education. 46. 147-166.
.Well-Strand, A. (2000). Knowledge production, service and quality: higher education tension in Norway. Quality in Higher Education. 6 (3). 219-230.
Whittle, S. R. & Eaton. M. (2005). Curriculum 2000: Have changes in sixth form Curricula affected students key skills?. Journal of Further and Higher education. 29 (1). 61-70.
 Yorke, M. (2004). Employability in the undergraduate curricula. Some student perspective. European Journal of Higher Education.  39 (4). 409-426.
 Zekeri, A. A. (2004). College curriculum competencies and skills former essential to their careers. College Student Journal.38 (3). 412-422.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار