بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر پدیده ی اعتیاد در شهراهواز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران

3 مربی گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران

4 کارشناس ارشد جامعه شناسی

چکیده

    هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل  اجتماعی مؤثر بر پدیده ی اعتیاد می­باشد. این تحقیق از نوع پژوهش های موردی بوده است و  کل جامعه آماری مورد مطالعه نیز 135  نفر از معتادین خود معرف به مراکز بازپروری وابسته به مرکز بهزیستی اهواز  است. متغیر وابسته در این تحقیق « شدت اعتیاد» است که به عنوان یک متغیر ترکیبی دربردارنده چهار عنصر نوع ماده مصرفی، مقدار مصرف، دفعات مصرف و روش مصرف می باشد و رابطه آن با متغیرهای مستقل «پایگاه اجتماعی- اقتصادی»، « بی­هنجاری»، «احساس انزواطلبی»، «معاشرت با افراد معتاد»، «محرومیت نسبی»، « سن و وضعیت تاهل»، مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که رابطه معکوس و معنی داری بین متغیر پایگاه اجتماعی- اقتصادی ومتغیر وابسته (شدت اعتیاد) وجود دارد. همچنین نتایج پژوهش  رابطه ی مستقیم و معنی داری  بین متغیر های بی هنجاری، احساس انزواطلبی و معاشرت با افراد معتاد با شدت اعتیاد را آشکار می سازد.امایافته ها بین متغیرهای سن، وضعیت تاهل و محرومیت نسبی با متغیر شدت اعتیاد رابطه معنی داری را نشان نداده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The study of Effective Factors on Addiction Phenomenon in the City of Ahwaz

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Bagheri 1
  • Abdolhossein Nabavi 2
  • Hossein moltafet 3
  • Fatemeh Naghipour 4
1 Assistant Professor, Department of Sociology, shahid Chamran University
2 Associated professor, Department of Sociology, Shahid Chamran University
3 Accademic member, Department of Sociology, Shahid Chamran University
4 M.A. of Sociology
چکیده [English]

    The aim of this article is to study the social effective factors on addiction phenomenon, this research  is a case study in nature. The population of study consisted 135 self- directing addicts from the improvement centers affiliated by Ahwaz welfare center (behzisti). Thus, dependent variable in this research consists four elements; type of opium, quantity , times and method of consumption. Thus, in this research we study the relationship between independent variables ( socio – economic status, age, marital status, relative deprivation, isolation , normlessness,  social association with addicted friends) and addiction intensity as dependent variable.
Findings showed a significant and inverse relation between socio-economic status and addiction intensity (dependent variable). Also result indicated that, there is a meaningful relation between normlessness, isolation, social association with addicted friends and the  dependent variable (addiction intensity). But result showed that, there is no significant relationship between variables such as age, marital status and relative deprivation with addiction intensity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Normlessness
  • Socio-Economic status
  • Addication intensity
  • socio
  • economic status
  • Isolation
  • Relative deprivation
 - احمدی، حبیب(1377). نظریه های انحرافات اجتماعی، شیراز، نشر رز.
-ترنر، جاناتان اچ(1378). مفاهیم و کاربردهای جامعه شناسی، ترجمه فولادی و بختیاری،نشر مؤسسه فرهنگی و پژوهشی امام خمینی.
- توسلی، غلام عباس(1379). نظریه های جامعه شناسی، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب درسی دانشگاهها(سمت).
- چنگالی،مهتاب(1380). اعتیاد کودکان،ژرفای تربیت،سال سوم،شماره 28.
-رئیس دانا، فرامرز(1381). «بازار مواد مخدر در ایران»، مجله جامعه شناسی ایران ، دوره چهارم ، شماره2.
-رفیع پور، فرامرز(1378). آنومی یا آشفتگی اجتماعی، پژوهشی درزمینه پتانسیل آنومی در شهر تهران، تهران، انتشارات سروش.
- زاهدیان ، محمد مسعود (1388) http://www.tabnak.com/nbody.php?id=13686.
-سخاوت، جعفر  (1383). جامعه شناسی انحراف اجتماعی؛ تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
- سلیمی، علی؛ داوری، محمد ( 1380)، جامعه شناسی کجروی، قم ، نشر پژوهشکده حوزه و دانشگاه
- صادقی اهری، سعید(1382). «بررسی علل بازگشت مجدد به اعتیاد در بیماران مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد وابسته به بهزیستی»، فصل نامه اعتیاد پژوهی، سال اول،  شماره2.
- صالحی جونقانی، فرحناز(1379). بررسی تأثیر عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر اعتیاد؛ مطالعه موردی: زندان شهر کرد ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
-غلامی آبیز، محسن(1381). « بررسی علل اقتصادی – اجتماعی مؤثر بر اعتیاد؛ مطالعه موردی اردوگاه پیربنان شهر شیراز»، فصل­نامه علمی، پژوهشی سؤ مصرف مواد، سال دوم ،  شماره 5.
- فروع الدین عدل، اکبر(1383). «تأثیر هم­نشبنی و معاشرت با گروه هنجار شکن در گرایش جوانان به اعتیاد» فصل­نامه علمی، پژوهشی رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 25.
- کرم پور، رزا(1379). ارزیابی تحقیقات انجام گرفته در خصوص اعتیاد و مصرف مواد مخدر در ستاد مبارزه با مواد مخدر، ژرفای تربیت، سال دوم ،  شماره 10.
-کمیل ، بهرام(1382). « بررسی ویژگی­های جامعه شناختی مصرف کنندگان موادمخدر در محلات فقیر نشین شهر اصفهان »، فصلنامه علمی، پژوهشی سؤ مصرف مواد، سال دوم،  شماره 5.
-مظفری، عباسعلی(1380). گروه دوستان و هم­سالان و تأثیر آن در انحراف اجتماعی با تأکید بر اعتیاد به مواد مخدر، ژرفای تربیت، سال سوم،  شماره 22.
-معاونت اجتماعی نیروی انتظامی(1384).بررسی آماری و جامعه شناختی آسیب ها و جرایم اجتماعی در استان خوزستان.
معید فر، سعید(1385). جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران. تهران ، انتشارات نور علم.
-ممتاز، فریده (1381). انحرافات اجتماعی، نظریه ها و دیدگاه ها، چاپ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
میری آشتیانی، الهام(1384). جامعه شناسی اعتیاد در ایران امروز، نشر مهاجر تهران، نشر مهاجر.
-یاری، حسین(1382).« بررسی جامعه شناختی علل مؤثر در بازگشت مجدد معتادان در زندان وکیل آباد مشهد »، فصلنامه علمی، پژوهشی سؤ مصرف مواد، سال دوم، شماره5 .
 
- Brook. J.S, Nomura,c. & Cohen P. (1989) .Prenatal, perinatal, and early childhood risk factors and drug involvement in adolescence, http://www.ncbi.nlm.nih.gov.
-Brissing, P., Farrow. JA (1990) a new look at gender difference in drinking and driving in flunkies experiences and attitudes among new among new adolescent drivers. Health Education & Behavior, Vol. 17, No. 2 http:// www.elsevier.com
 - Islam,SK. Nazrul and et al (2000).« sexual life style ,Drug habit and socio- demographic status of  Drug Addict in Bangladesh». Public Health, vol.114 ,No.5
 - Kawachi¸Ichiro(1999).« Crime: social disorganization and relative deprivation». Social science and mediciane, vol .48, N.6. http://www.sciencedirect.com/science.
-Levine, Harry G, (1979) «The Discovery of Addiction: Changing Conceptions of Habitual Drunkenness in America». Journal of Studies on Alcohol. 15 : 493- 506
-Mc Kim (1997), «Drug and Alcohol Studies of Medicine», North Carolina:University of North Carolina.
-Orford, J.(1994).« Empowering family and friends». Drug and Alcohol  Review,No.13.