بررسی جامعه شناختی گرایش به فرزندآوری و برخی عوامل مرتبط با آن (مورد مطالعه: جوانان متاهل شهر تبریز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا

2 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی

چکیده

فرزندآوری یکی از مهمترین مؤلفه های علم جمعیت و از جمله موضوعاتی است که درحوزه مسائل اجتماعی، توجه زیادی را به خویش معطوف داشته است. به دلیل اهمیت تحولات جمعیتی ایران در چهار دهة اخیر و تأثیر پذیری فرزندآوری از عوامل اقتصادی، اجتماعی و.. ، پژوهش حاضر در نظر دارد با استفاده از تئوریهای مبادله، وبر، استرلین، فازیو، دورکیم و... به بررسی جامعه شناختی ارتباط بین گرایش دینی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی و منافع اقتصادی با گرایش به فرزندآوری  پرداخته و سهم و تاثیر هر کدام از متغیرهای یاد شده را بر میزان گرایش به فرزندآوری مشخص نماید.
روش تحقیق، روش پیمایشی است. به منظور جمع آوری اطلاعات از ابزار «پرسشنامه ساخت یافته» بهره گرفته شده است. جامعه آماری بررسی حاضر، شامل جوانان متاهل شهر تبریز بوده که بر اساس فرمول کوکران، 386 نفر به روش نمونه گیری تصادفی مطبق انتخاب گردیده است. نرم افزار مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل های توصیفی و استنباطی رگرسیونی، SPSS و برای تجزیه و تحلیل های  ساختاری چند متغیره، LISREL بوده است.
در مجموع نتایج به دست آمده نشان می دهد که متغیرهای مورد استفاده در پژوهش توانسته اند، 22 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمایند. نکته قابل توجه این است که مشارکت اجتماعی تاثیر کاهنده ولی متغیر گرایش مذهبی تاثیر فزاینده ای بر میزان گرایش جوانان به فرزندآوری داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Sociological Study of Attitude to Child bearing and it’s some related Factors (Case study: married youth in Tabriz City)

نویسندگان [English]

  • Samad Kalantari 1
  • Mohammad Abbaszadeh 2
  • Farogh Aminmozafari 2
  • Neda Rakeibonab 3
1 Professor, Department of Social Sciences, Islamic Azad University Shahreza
2 Assistant Professor, Department of Social Sciences University of Tabriz
3 M.A. Student in Sociology
چکیده [English]

Child bearing is one of the most vital elements in Demography science, which has absorbed many attentions in social fields. In according to the importance of population transition in the 4 recent decades, as well as social and economic impacts on Child bearing, this survey is supposed to consider the relation between religious tendency, social beliefs, social cooperation and economic advantages with the rate of tendency to Child bearing with each of their effect on this case, which can be done by the usage of  Veber, Esterlin, Fazio and Durkheim theories.
The method is a survey. In order to gather data “Questionnaire" has been used. The statistical population contains married youth in Tabriz, being chosen by Random Sampling and with the use of "Cochran" formula 386 people are selected. For descriptive analysis, SPSS software and for the multi structural variables analysis, LISREL is used.
Totally, result indicates that used independent variable could explain 22%.  of dependant variable variance. Also result showed there are reverse effect of social participation and increasingly effect of Religious Tendency on the rate of tendency to child bearing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • youth
  • Child bearing
  • Social Participation
  • Religious Tendency
  • Social Acceptance
  • Economic Advantages
  • Tabriz
آشفته تهرانی، امیر(1372)،جامعه شناسی جمعیت .،نمونه ایران، اصفهان: جهاد دانشگاهی اصفهان.
اسکیدمور، ویلیام(1372)، بررسی علل ناسازگاری زوجین، ترجمه حاضری، تهران : دانشگاه شهید بهشتی ، پژوهشکده خانواده.
بیرو، آلن(1370)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، تهران: کیهان.
تافلر، الوین(1376)، شوک آینده، حشمت الله کامرانی، تهران : سیمرغ.
پریزاده، محمدجوادو حسنی ،غلامرضا(1382)، مقایسه تطبیقی شاخص های بهداشتی - جمعیتی و عوامل موثر بر آن در میان زنان 49-15 ساله دارای همسر (اهل سنت و شیعه ) در استان خراسان.خراسان.
حسینی، حاتم(1381)، درآمدی بر جمعیت‌شناسی اقتصادی– اجتماعی و تنظیم خانواده، همدان: دانشگاه بوعلی سینا.
دورکیم ، امیل (1383)، صور بنیانی حیات دین ، ترجمه باقر پرهام ، تهران : مرکز.
رفیع پور، فرامرز( 1372) ، سنجش گرایش روستائیان به جهاد سازندگی، تهران : ارغنون.
ریتزر،جورج(1374)، نظریه های جامعه شناسی در دوران معاصر، محسن ثلاثی،تهران: علمی.
زنجانی، حبیب الله (1383)، تحلیل جمعیت شناختی،تهران : سمت.
شیخی، محمدتقی(1380)،جامعه شناسی زنان و خانواده،تهران:شرکت سهامی انتشار.
طاهریان فرد،طیبه(1383)، بررسی عوامل موثر بر تفاوت نگرش دو نسل متصل از زنان نسبت به     مسئله ازدواج و باروری در شیراز. پایاننامه کارشناسی ارشد.رشته جمعیت شناسی. دانشگاه شیراز.
غفاری، غلام‌رضا و نیازی محسن(1386) جامعه‌شناسی مشارکت، تهران: نزدیک.
 قاضی طباطبائی، محمود (1371)، تکنیک های خاص تحقیق، انتشارات دانشگاه پیام نور.
کاوه فیروز،زینب(1367)، بررسی چگونگی تغییر سیاستهای کنترل جمعیت طی سه دهه اخیر در ایران و تاثیر آن بر باروری، پایاننامه کارشناسی ارشد.رشته جمعیت شناسی دانشگاه تهران.
کوئن،بروس(1372)، مبانی جامعه شناسی،ترجمه غلامعباس توسلی و رضا فاضل،تهران: سمت.
کریمی، یوسف(1385)، روان‌شناسی اجتماعی، تهران: ارسباران.
ملتفت، حسین (1381)، بررسی عوامل مؤثر به گرایش زوجین به طلاق در شهرستان داراب، دانشگاه شیراز پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته جامعه شناسی.
میشل، آندره. (1354)، جامعه شناسی خانواده و ازدواج . فرنگیس اردلان ،تهران:دانشکده علوم اجتماعی و تعاون دانشگاه تهران.
هانتیگتون، ساموئل(1375)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، محسن ثلاثی، تهران، نشر علم.
Baum, H .(2001), Citizen Participation, International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciencespp, PP:1840-1846.
Chandapiwa Butale, M.S.(2008), The Four shifts: family, work, online learning and social participation for-female in-service teachers at the University of Botswana, Dissertation Presented in Partial Fulfillment of the Requirements  for the Degree Doctor of Philosophy in the Graduate School of The Ohio State University.
Faiers, A., Neame, C.( 2005), Consumer attitudes towards domestic solar power systems. Energy Policy, 1–10.
konig ,Rene (1978),Desintegration und Desorganization der Familie in  Franz Filsner (Hrsg.),Einfuhrung in die Familien  soziologie.Zurich:UTB.S.244-257.
Kuo, Yu-Chen, )1973(Marriage, fertility, and labor market prospects in the United States, 1960-2000: TexasA&MUniversity.
Loudon Page,R.(2006)Sex, Drugs, and Religion: A Multi-ethnic Analysis of Health Behaviors,Attitudes, and Perceptions of Childbearing Women The University of Texas at Austin, December 2006.
Pargament, K. I. (1997). The psychology of religion and coping: Theory, research, practice. New York: Guilford.
 
Mallett, Alexandra (2007), Social acceptance of renewable energy innovations: The role of technology cooperation in urban Mexico, Energy Policy 35 (2007) 2790–2798.
Niska, K. J. (1999). Mexican American family processes: Nurturing, support, and socialization. Nursing Science Quarterly, 12, 138-142.
Rogers, E., 2005. Diffusion of Innovations. Free Pres, New York.
Urry,John.(2000), Sociology Beyond Societies, Mobilization for Twenty first Century,london & New york.
   http://www.pezeshk.us.org