بررسی نقش جو اجتماعی سازمان کار بر کیفیت زندگی کاری کارگران کارخانه های صنعتی (مطالعه موردی استان آذربایجان شرقی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه مدیریت دانشکده علوم اقتصادی

چکیده

کیفیت زندگی کاری فرایندی است که به وسیله آن همه اعضای سازمان از راه مجاری ارتباطی باز و ارتباط مستمر بر هم اثر می گذارند. بر اساس کیفیت زندگی کاری سطح رضایت شغلی، احساس هویت سازمانی و سلامت روانی در محیط کار بیشت می بوشد. بنابراین کیفیت زندگی کاری هم یک روش و هم یک هدف اخلاقی است عوامل مختلفی بر کیفیت زندگی کاری موثر که در جمع بندی نهایی می‌توان به ایمنی و امنیت کار، فرصت شکوفایی و امکانات فیزیکی اشاره کرد. هارولدکنتز و منتز برگ کارکرد عمومی کیفیت زندگی کاری را شامل امنیت شغلی، مساوات، پرورش شغلی و حرفه ای و مسارکت در سطح سازمان می دانند . بنابراین در این تحقیق با توجه به نقش عوامل مستقل فوق بر کیفیت زندگی کار ، 300نفر از کارگران کارخانجات صنعتی تبریز به عنوان مونه انتخاب شدند و مشخص گردید که متوسط سطح کیفیت زندگی کاری آنان 5/49 درصد است و این در حد متوسط می باشد لذا در تحلیل نهایی روابط متغیرهای موثر بر کیفیت زندگی کاری مشخص شد که کاهش فشار کاری ، ارتقاء شغلی و نیز تعهد حرفه ای ارتباط معنی داری با کیفیت زندگی کاری دارند. در نهایت در تفسیر روابط تئوریک و تجربی یافته ها نیز مشخص گردید. بهره وری فردی و سازمانی کارخانجات صنعتی تا حدود 45 درصد به کیفیت زندگی کاری سازمان وابسته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Survey on Jop Quality at Industrial Organization of Tabriz Towns

نویسنده [English]

  • M.T. ZiaeeBigdeli
Assistant Professor, Department of Management, faculty Economic Sciences
چکیده [English]

Job quality refer to process of promotion of socal and organizational identity at large organization. Specially industrial organization. There is several bariable that impact on job quality that is : physical Environment; Job safety and participation of workers and staffs in work place. So far explanation of this matter, we select 300 case of workers from tabrix industrial towns and obtain several result that is blow: Job quality Score is 49.5 and this score is in middle point and there is relationship between job identity and professionalism commitment and job quality with result of this relation effects organizational productivity and personal satisfaction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jobquality
  • alienation
  • job stress
  • Organizational commitment
تعالی، حسین. (1374)، بررسی اثرات عوامل کیفیت زندگی کاری بر بهره وری کارکنان بانک‌های کشور، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه
جرنی، نسرین. (1375)، مدیریت منابع انسانی، چاپ اول، تهران، نشر نی
جمشیدی، عالیه. (1379)، بررسی کیفیت زندگی کاری (Q.W.L) کارکنان مراکز توانبخشی روزانه دولتی بهزیستی استان تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
خاکی، غلامرضا.(1382)، روش تحقیق با رویکردی بر پایان نامه نویسی، تهران، انتشارات بازتاب، چاپ دوم.
داودی، سیدمحمدرضا. (1377)، بررسی کیفیت زندگی کاری بر رضایت شغلی و حوادث شغلی در بین کارکنان عملیاتی شاغل در مجتمع فولاد مبارکه، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه آزاداسلامی.
دفت، ریچاردال. (1374)، تئوری سازمان و طراحی ساختار، ترجمه علی پارساییان و سید محمد اعرابی، جلد دوم، چاپ اول، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی .
دولان، شیمون ال و شولر، راندال اس. (1381)، مدیریت امور کارکنان و منابع انسانی، ترجمه محمد علی طوسی و محمد صایبی، تهران، مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی .
یویس، کیت و نیواستورم، جان. (1370)، رفتار انسانی در کار (رفتار سازمانی)، ترجمه محمد علی طوسی، چاپ اول، تهران، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی .
رابینز، استیفن پی. (1369)ف مبانی رفتار سازمانی، ترجمه قاسم کبیری، چاپ اول، تهران، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی .
رابینز، استیفن پی.(1374)، مدیریت رفتار سازمانی، جلد اول، ترجمه علی پارساییان و محمد اعرابی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی .
رابینز،‌استیفن پی. (1377)، رفتار سازمانی، ترجمه علی پارساییان و محمد اعرابی، جلد اول، چاپ اول، تهران، انتشارات دفترچه پژوهش‌های فرهنگی.
رابینز، استیفن پی.(1384)، مدیریت رفتار سازمانی، ترجمه فرزاد امیدواران، چاپ اول، تهران، مؤسسه کتاب مهربان نشر.
رستگاری، حسین.(1378)، بررسی تأثیر کیفیت زندگی کاری بر عملکرد کارکنان، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
زمردیان، اصغر.(1373)، مدیریت کیفیت جامع، اصول، فنون و روش‌های اجرایی، تهران، مؤسسه مطالعاتی و برنامه ریزی آموزش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران .
سرمد، زهره، بازرگان، عباس و حجازی، الهه . (1383)، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، چاپ دهم، تهران، مؤسسه انتشارات آگاه .
سعادت، اسفندیار.(1375)، مدیریت منابع انسانی، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
سلمانی، داود. (1384)، کیفیت زندگی کاری و بهبود رفتار سازمانی، تهران، انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
شرمرهورن، جان آر و دیگران.(1379)، مدیریت رفتار سازمانی، ترجمه مهدی ایران نژاد پاریزی، محمدعلی بابایی و محمد علی بابایی و محمدعلی سبحان اللهی، چاپ دوم، تهران، مؤسسه تحقیقات و  آموزش مدیریت .
شعاری نژاد، علی اکبر. (1383)، فلسفه آموزش و پرورش، تهران، انتشارات امیرکبیر.
طوسی، محمدعلی. (1370)، مشارکت در مدیریت و مالکیت، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
علامه، سید محسن. (1378)، توسعه الگوی کیفیت زندگی کاری والتون برمبنای ارزش‌های اسلامی و تعیین تأثیر آن برتنیدگی روانی، پایان نامه دکترا، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی.
عمید، حسن.(1378)، فرهنگ فارسی عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر.
غفوریان،‌هادی.(1381)، بررسی شاخص‌های عملکرد مدیران آموزشی دوره ابتدایی تهران و ارایه الگویی مناسب، رساله دکترای مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.
فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، زمستان1380، شماره 28.
فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، بهار و تابستان 1381، شماره29.
قاسمی، رحمت الله. (1374)، اثر کیفیت زندگی کاری بر بهره وری، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
قاسمی، محمد.(1379)، بررسی تأثیر کیفیت زندگی کاری بر بهره وری نیروی انسانی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، مجتمع آموزشی عالی قم.
قایم پناه، رمضانعلی. (1380)، بررسی عوامل مؤثر در بهبود کیفیت زندگی کاری کارکنان، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی
کامدیده، علیرضا.(1381)، بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان در شرکت آب و فاضلاب منطقه 5 تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه تحقیقات و آموزش مدیریت وابسته به وزارت نیرو.
کامینگز، توماس جی اورلی، کریستوفر.(1375)، توسعه سازمان و تحول، ترجمه عباس محمدزاده، تهران، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی.
کنتز، ‌هارولد و دیگران. (1370)، اصول مدیریت، جلد دوم، ترجمه علی اکبر فرهنگی و دیگران، تهران، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
گلشن فومنی، محمد رسول. (1379)، جامعه شناسی سازمان‌ها و توان سازمانی، تهران، نشر دوران.
لوتانز، فرد.(1372)، رفتار سازمانی، جلد اول، ترجمه غلامحسین سرمد، چاپ اول، تهران، مؤسسه بانکداری.
محب علی، داود.(1373)، زندگی کاری بهتر، عاملی در افزایش بهره وری، فصلنامه مطالعات   مدیریت، شماره 13.
محب علی، داود.(1373)، زندگی کاری بهتر، عاملی در افزایش بهره وری، فصلنامه مطالعات مدیریت، شماره 14.
معاونت اقتصادی و برنامه ریزی (1374)، راهنمای جامع مدیریت بهره وری، تهران.
ممی‌زاده، جعفر. (1375)، توسعه سازمان، دانش بهسازی و نوسازی سازمان، چاپ اول، تهران،  انتشارات روایت.
مورهد،‌گریگوری و گریفین، ریکی (1374)، رفتار سازمانی، ترجمه سید مهدی الوانی و غلامرضا معمارزاده، تهران، انتشارات مروارید.
میرسپاسی، ناصر.(1371)، تأثیر متقابل بهره وری و کیفیت زندگی کاری، مجله اقتصاد و مدیریت،‌ شماره 15.
میرسپاسی، ناصر.(1376)، مدیریت منابع انسانی و روابط کار، نگرش راهبردی(استراتژیک)، چاپ اول، انتشارات شروین.
مینتزبرگ، هنری.(1370)، سازماندهی پنج الگوی کار ساز،‌ترجمه ابوالحسن فقیهی، چاپ اول، تهران، انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
نیرویی، مریم. (1382)، بررسی رابطه نظام ارزشی و کیفیت زندگی کاری با ریسک پذیری و تعهد سازمانی در مدیران شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
همر، مایکل و شامپی، جنمیز.(1375)، مهندسی دوباره شرکت‌ها؛ منشور انقلاب سازمانی، ترجمه عبدالرضا رضایی نژاد، چاپ اول، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا و اسکار، گاوندرا. (1374)، مجموعه نقش کیفیت زندگی کاری در ارتقاء بهره وری، ترجمه مکیه گرمسیری، بوشهر، سازمان برنامه و بودجه.
Argyris. C ,(1994). Itegrating the individual and the organization,Newyork، wiley
Beach .Dale s ,( 1991) . personnel ,the management of people at work ,fifth edition , Maxwell Macmillan International edition.
Cascio .wayne F,(1995). Managing human Resource ,productivity ,Quality of work life ,profits,fourth edition .
Decenzo & Robbins , (1989) .Personnel, Huyman Resource manegment, Third Edition , Prentice- Hall International Editions.
Dessler .Gary ,(1994) . Human Resource Management ,sixth edition ,prentice-hall International editions.
Flippo.Edwin B, (1987). Personnel management ,sixth edition ,Mc Graw-hill International editions.
Goll . Irene ,(1991). Enviroment ,Corporate Ideology ,and Employee Involvement Programs , Industrial Relations , winter.
Hales . Colin ,(1994) . Managing through organization , Rutledge.
Hughes. Richard L,Ginnett.robert C and Curphy.Gordon J,(1999).Leadership,Enhanching the lesson of experience , third edition , Irwin Mc graw- hill.
Kelly , J.E, (1982). Scientific Management ,Job redesign and work Performance ,London،Academic press.
Lawler .E.E ,(1982). Strategies for improving the quality of work life,American Psycologists.
Luthans .Fred,(1998). Organizational behavior ,eight edition, Mc Graw-hill  International edition .
Mullins.Laurie J,(1993). Management of organizational behavior ,third edition , Pitman publishing .
Nadler. David A. and Lawler .Edward E,"Quality of work life،perspectives and Directions" ,(1983). organizational Dynamics , winter.
Quality of work life،catching on ,(1981) ."Business week" , September 21 .
Schermerhorn . Jr,Hunt.James , and Osborn. Richard.N ,(1998). Basic organizational behavior , John wiley & sons Inc. , second edition .
Szilagy. Andrew D & Walace .Marce J,(1987). Behavior and Performance , Fourth edition, scott،Foresman and co.
Tomas .C. tuttle,(1983). Organizational and productivity achailente for psychologists ,Sohn beloner Productivity Plus . Houston texas.
Vecchio. Robert P,(2000). Organizational behavior , Fourth edition , the Dryden pres.
Wether, W.B,(1981). Productivity improvement through people horizon business.