بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

        احساس امنیت اجتماعی، از موقعیت و جایگاه برجسته­ای در برنامه­ریزی­های کشوری برخوردار است که دست­یابی و پایدارسازی آن نیازمند مقدمات و زمینه­های پیچیده­ای بوده و آسیب­پذیری یا زوال آن نیز، معلول زمینه­ها و عوامل متفاوتی است. این مقاله با هدف بررسی تأثیر پاره­ای از عوامل اجتماعی و اقتصادی بر احساس امنیت اجتماعی نگاشته شده است. احساس امنیت اجتماعی درمقاله­ی حاضر به سه بعد امنیت جانی، امنیت مالی و امنیت سیاسی تقسم شده و تأثیر برخی عناصر حوزه­های اجتماعی و اقتصادی زندگی افراد بر آن، مورد بررسی قرار گرفته است. در بعد نظری، برای رسیدن به اهداف تحقیق، از نظریه­ی جامعه­شناختی تالکوت پارسنز و نظریه­های مربوط به حوزه­ی مطالعات امنیت باری بوزان و ال ویور استفاده شده است. تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش­نامه، در بین ساکنین 16 سال و بالاتر شهرستان اهواز، در سال 1387 به انجام رسیده است. در این تحقیق از شیوه­نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای استفاده شده و حجم نمونه­ی مورد مطالعه 600 نفر می­باشد.   مهم­ترین نتایج حاصل از آزمون رابطه­ی بین متغیرهای تحقیق نشان داد که؛ متغیرهای گرایش به مشارکت در تأمین امنیت، تلقی از عملکرد پلیس و پایگاه اجتماعی – اقتصادی به صورت مستقیم و متغیر احساس محرومیت نسبی به­طور معکوس بر احساس امنیت اجتماعی افراد تأثیرگذار هستند . متغیرهای تلقی از عملکرد قانون و جنسیت، تنها بر بٌعد امنیت جانی اثرگذارمی­باشند. یافته­های به دست آمده در زمینه­ی رابطه متغیرهای مستقل با متغیر وابسته، موافق با مطالعات انجام شده­ی پیشین است.    

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study of effecting of social and economical factors on societal seciority feeling

نویسندگان [English]

  • Abdolhossein Nabavi 1
  • Alihossein Hosseinzadeh 1
  • Seydeh Hajar Hosseini 2
1 Assistant Professor, Department of social sceiences of shahid chamran university
2 M.A. social sceiences
چکیده [English]

The present research has ­been done to  by the aim of Study of effecting of social and economical factors on societal seciority feeling. The societal seciority feeling of the in this research has been divided into three dimension of  life security, property security and political security. The ideas of Barry Buzan and Ole Weaver (Copenhagen school of thought theoricians) and part of Talkot Parsonz theory, have been chosen as theorical frame of this Survey. The data of  research has been collected by survey from a sample made of a vlume of 600 person taken from population of 16 year (old age) of  Ahwaz and its suburbs residents by a multi-step selected cluster sampeling. The research showed that; the variables of "desive of participation for security ensurance", " police function" and "Social – economic status" directly enfluence and the variable of "relative deprivation feeling  inversely enfluence on societal security feeling. It should also be noted that the variables "sex" and "law function" directly enfluence on life security, also"ethnic identity" relationship with property security feeling.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Societal security feeling
  • desive of participation for security ensurance
  • police function
  • law function
  • Social – economic status
  • relative deprivation feeling
1-     ابراهیمی، نبی­الله (1386)، «تأملی بر مبانی و فرهنگ مکتب کپنهاگ»، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست­ویکم، شماره 2.
2-     ازکیا، مصطفی (1377)، جامعه­شناسی توسعه. تهران: مؤسسه نشر کلمه.
3-     افشار، زین­العابدین (1385)، بررسی امنیت اجتماعی زنان در شهر تهران (رساله­کارشناسی ارشد). تهران: دانشگاه تهران.
4-     بشیریه، حسین (1373)، جامعه­شناسی سیاسی. تهران: نشر نی.
5-     چلبی، مسعود (1375)، جامعه­شناسی نظم؛ تشریح وتحلیل نظری نظم اجتماعی. تهران: نشرنی.
6-     خلیلی، رضا (1381)، « مهاجرت نخبگان؛ پدیده­ای اجتماعی یا موضوع  امنیت ملی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال پنجم، شماره مسلسل 16.
7-     خوشفر، غلامرضا (1378)، «بررسی مشارکت مردم در ایجاد، حفظ و گسترش امنیت اجتماعی مراکز شهرستانهای استان مازندران»،  به سفارش دبیرخانه شورای تأمین استان مازندران.
8-     _________ (1384)، «بررسی مشارکت مردم در ایجاد، حفظ و گسترش امنیت اجتماعی»، مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، معاونت اجتماعی ناجا (شماره یک)، تهران: انتشارات گلپویه.
9-     رتیزر، جورج (1374)، نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی، چاپ چهارم.
10- صمدی بگه­جان، جمیل (1384)، امنیت اجتماعی در شهر سنندج (پایان­نامه کارشناسی ارشد)، تهران: دانشگاه تهران.
11- کرامتی، مهدی (1385)، «بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی در بین شهروندان مراکز استان­های کشور ( پیمایش دوم)»، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، معاونت اجتماعی و ارشاد ناجا- مرکز مستندات اجتماعی، شماره ششم و هفتم.
12- کلاهچیان، محمود (1384)، «راهکارهای تحقق امنیت اجتماعی»، مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، معاونت اجتماعی ناجا (شماره یک)، تهران: انتشارات گلپویه.
13- مک کین­لای، آردی؛ لیتل، آر (1380)، امنیت جهانی؛رویکردها ونظریه­ها. ترجمه اصغر افتخاری، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
14- نصری، قدیر (1378)، «معنا و ارکان جامعه­شناسی امنیت»، جزوه مفهوم­شناسی امنیت (شرحی بر تهدیدات)، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
15- نویدنیا، منیژه (1382)، «درآمدی بر امنیت اجتماعی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال ششم، شماره مسلسل 19.
16- ________ (1385)، «گفتمانی پیرامون امنیت اجتماعی»، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، معاونت اجتماعی و ارشاد ناجا- مرکز مستندات اجتماعی، شماره چهارم و پنجم.
 
17-          Bilgin, Pinar; Booth, Ken; Jones, Richard Wyn (1998),“Security Studies: The   Next Stage?”,Inverno 98, N 48-2. Series pp.131-157.
18-          Bilgin, Pinar (1999), “Security Studies: Teory/Practice”, Department of International Politics, University of Wales, Aberystwyth.Vol.XII No.2.
19-          ___________(2003), “individual and Societal Dimensions of Security”. Bilkent university Turkey, Department of International Relation, International Studies Review 5, PP 203 – 222
20-          Buzan, Barry (2000), “Security Studies: Beyond Strategy”
21-          http: //www. Yorku. Ca/ dmutimer/ Security Studies. Html
22-          Buzan, Barry; Weaver, Ole (1998), “Libralism and security: the contradictions of the liberal leviathan”, Copenhagen peace research institute (COPRI) Working papers.
23-          Buzan, Barry; Weaver, Ole; Jaap de Wilde )1998(,“Security: A New Framework for Analysis”.
24-          http: //www. drake.edu/ artsci/ PoLSci/ personalwebpage/ scurity. Html
25-          Clements, Kevin (1990), “Toward a Sociology of Security”, Working Paper 90-4, July, 1990.
26-          Gurr, Ted Robert (1967). Psychological Factors in Civil Violence, World Politic.
27-          Krause, Keith (1996), “Critical Theory and Security Studies”, Graduate Institute of International Studies. YCISS Occasional Paper, Number 33
28-          Lindestrom, Martin; Merlo, Joan & Ostergren, Per-Olof, (2003). "Social capatal and sense of insecurity in the Neighbourd: a population-based multilevel analysis in Malmo, Sweden". Social science & medicine,Vol 5,p 1111-1120
29-          Roe. Paul (1996), “The Societal Security Dilemma” Copenhagen peace research institute (COPRI) Working papers.