نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران
2 کارشناس ارشد دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Urban development and concentration of resources in cities have caused human society to take shape in these areas. The need of low-income residents to urban housing increases demand for an informal housing market whereby informal housing turns into a kind of residency in cities. Numerous problems of this kind of residency for sustainable urban development have put pressure on urban managers to think of some countermeasures in these areas in order to reduce the process of isolation and erosion of social cohesion in these neighborhoods. Social capital as an asset available in these communities is regarded as a suitable solution for reducing the costs and organizing these communities. This paper presents the research findings of a study on the impact of social capital on sustainable development of Shemiran nou, an informal settlement in Tehran. It is a descriptive survey, based on distributing 400 questionnaires among residents of Shemiran nou. The goal of the research is to understand if there is a positive relationship between social capital and social sustainability of an informal community. If such a relationship exists, then we can talk about a sustainable and inward way for stability of informal neighborhoods. The results of the study indicate that there is a significant and positive relationship between social capital and indicators of sustainable development, which can be empowered by connecting to trust and networks. The local council deserves more attention because it is the most important part of the relationship, and any practice which makes this council more accessible to the public is a kind of capacity building. According to multivariate regression analysis, trust and joining to social networks are the most important factors in moving towards sustainable social development. Finally, it is clear that informal factors of social capital lead to actual achievement of sustainable social development and formal factors of social capital lead to potential achievement of sustainable social development.
کلیدواژه‌ها [English]
1- ایراندوست، کیومرث. (1388). سکونتگاه‌های غیررسمی و اسطوره حاشیه نشینی، تهران : نشر شهر.
2- امیرکافی، مهدی. (1388)."بررسی احساس امنیت و عوامل مؤثر بر آن(مورد مطالعه: شهرتهران)"، فصلنامه تحقیقات علوم انتظام اجتماعی ایران، صص 33-56.
3- بیگلری، شادی. (1389). ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در پایداری محله‌ای - ناحیه 2 شهرداری منطقه 4 تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیای شهری، تهران: دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس.
4- پیران، پرویز. (1373). "آلونک نشینی درایران - بخش اول"، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، ش 34، صص 19-43.
5- پیران، پرویز؛ موسوی، میرطاهر؛ شیانی، ملیحه. (1385). "کارپایه مفهومی و مفهوسازی سرمایه اجتماعی ( با تأکید بر شرایط ایران)"، فصلنامه رفاه اجتماعی ، ش 23، صص 9-44.
6- توکلی نیا، جمیله؛ استادی سیسی، منصور. (1388)." تحلیل پایداری محله‌های کلان شهر تهران با تأکید بر عملکرد شورایاری‌ها نمونه موردی: محله‌های اوین، درکه و ولنجک"، پژوهش های جغرافیای انسانی، ش 70، صص 29-43.
7- هال، پیتر. (1388). آینده شهری قرن 21 ، صادقی، تهران: جامعه مهندسان مشاور ایران.
8- خاکپور، براتعلی؛ مافی، عزت الله؛ باوان پوری، علیرضا. (1388). نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محله‌ای (نمونه : کوی سجادیه مشهد). مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، (12)، صص 55-81.
9- دانایی فرد، حسن؛ الوانی، سید مهدی؛ آذر، عادل .(1389). روش شناسی پژوهش کمّی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: انتشارات صفار-اشراقی.
10- ربانی، رسول؛ کلانتری، صمد؛ یاوری، نفیسه. (1383)."پدیده حاشیه نشینی و پیامدهای اجتماعی، فرهنگی آن (ارزنان و دارک اصفهان)"، پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان ، ش 17، صص 119-154.
11- ربیعی، کامران. (1383). "یک بازی یک نفره"، (اسفند تدوین)، کتاب ماه علوم اجتماعی، صص 62-65.
12- رفیعیان، مجتبی؛ عسگری، علی؛ عسکری راد، زهرا. (1388). " سنجش میزان رضایتمندی سکونتی ساکنان محله نواب"، پژوهش‌های جغرافیای انسانی ، ش 67، صص 53-68.
13- سالک، نما. (1386). عوامل مؤثر بر پایداری توسعه در فرآیند برنامه ریزی شهری، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی شهری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
14- سیامکی، سالار. (1389). ارزیابی کارکرد شهرداری در ارتقاء کیفیت زندگی شهری – مطالعه‌ای در منطقه 4 شهرداری تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت شهری، تهران : دانشگاه علامه طباطبایی.
15- شریفیانی ثانی، مریم. (1380). مشارکت شهروندی، حکمروایی شهری و مدیریت شهری، فصلنامه مدیریت شهری، ش 8، صص42-55.
16- شریفیانی ثانی، مریم؛ ملکی سعید آبادی، امیر. (1385). سرمایه اجتماعی به مثابه یک سیستم پیچیده، فصلنامه رفاه اجتماعی، ش 23، صص 45-65.
17- شفیعا، سعید.(1389). رابطه ظرفیت اجتماعی ساکنین سکونتگاه‌های غیررسمی با توسعه پایدار محله‌ای، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت شهری، دانشکده مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی.
18- شفیعا، سعید. (1390) . بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار اقتصاد محله- بررسی : فعالان اقتصادی محله غیررسمی شمیران نو، مجموعه مقالات اولین همایش اقتصاد شهری، مشهد، صص1-16.
19- عزیزی، محمدمهدی. (1385). محله مسکونی پایدار : مطالعه موردی نارمک. هنرهای زیبا، ش 27، صص 35-46.
20- غفاری، غلامرضا ؛ امیدی، رضا. (1388). کیفیت زندگی شاخص توسعه اجتماعی، تهران : نشر شیرازه .
21- فیلد، جان. (1388). سرمایه اجتماعی، انتشارات کویر، تهران.
22- قرخلو، م. (1385). شاخص‌های توسعه پایدار شهری. فصلنامه جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، ش 8، صص 157-177.
23- کاظمیان، غلامرضا؛ سعیدی رضوانی، نوید. (1381). امکان سنجی واگذاری وظایف جدید به شهرداری‌ها - جلد دوم. سازمان شهرداری‌ها، تهران.
24- گیدنز، آنتونی. (1377). پیامدهای مدرنیت. (مترجم: ثلائی) تهران: نشر مرکز.
25- کتابی، محمود؛ گنجی، محمد؛ احمدی، یعقوب. (1383). دین، سرمایه اجتماعی و توسعه اجتماعی فرهنگی، پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، ش 17، صص 169-192.
26- محمدی، علی رضا؛ روستا، مجید. (1384). توسعه اجتماع- محور(CDD): سازوکاری برای ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی، هفت شهر، ش23 و 4 ، صص 88-105.
27- مرکز سکونتگاه‌های انسانی سازمان ملل. (1388). شهرها در فرآیند جهانی شدن : گزارش جهانی سکونتگاه‌های انسانی 2001، تهران : مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران.
28- مومنی، منصور؛ فعال قیومی، علی. (1389). تحلیل‌های آماری با استفاده از Spss، تهران: نشر مؤلف.
29- مهندسین مشاور عرصه. (1388). طرح تفصیلی منطقه 4 شهرداری تهران. تهران: مهندسین مشاور عرصه.
30- ناطق پور، محمد جواد؛ فیروزآبادی، سید احمد. (1384). سرمایه اجتماعی و عوامل مؤثر بر شکل گیری آن در شهر تهران. جامعه شناسی ایران (24)، صص 59-91.
31- نراقی، یوسف. (1380).جامعه شناسی و توسعه، تهران : نشر و پژوهش فرزان روز.
32- نوابخش، مهرداد؛ ارجمند سیاه پوش، اسحق، (1388) ، مبانی توسعه پایدار شهری. تهران: انتشارات جامعه شناسان.
33- نوابخش، مهرداد؛ فدوی، جمیله. (1387). بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی و نقش آن در توسعه شهری (مطالعه موردی منطقه 5 شهر تهران). پژوهش نامه علوم اجتماعی، ش 3، صص 25-47.
34- نوریان، فرشاد. (1385) . تبیین معیارها و شاخص‌های پایداری در محله مسکونی، نشریه شهرنگار، ش 2، صص21-34.
35- نصیری، معصومه. (1387). بررسی نقش سازمان‌های غیر دولتی در مشارکت اجتماعی ساکنان محلات، مجموعه مقالات همایش توسعه محله ای، تهران: انتشارات طرح نو، صص 11-39.
36- هاروی، دوید. (1376). عدالت اجتماعی و شهر. (ترجمه حائری, منادی زاده) ، تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
37- یاراحمدی، داریوش؛ عزیزی، قاسم. (1386). تحلیل چند متغیره ارتباط میزان بارش فصلی ایران و شاخص‌های اقلیمی، نشریه پژوهش‌های جغرافیایی، صص161-174.
38- Asadi, Ali; Akbari, Morteza; Shabanali Fami, Hossain; Iravani, Hoshang; Rostami, Farahnaz; Sadati, Abolhasan. (2008), Poverty Alleviation and Sustainable Development: The Role of Social Capital. Journal of Social Sciences 4 (3): 202-215.
39- Bhuiyan, Shahjahan; Evers, Hans-Dieter. (2005), Social Capital and Sustainable Development:Theories and Concepts, Bonn : Department of Political and Cultural Change-University of Bonn.
40- BNIA. (2005), Vital Signs: Measuring Baltimore’s progress towards strong neighborhoods and a thriving city. Baltimore: BNIA.
41- Buck, N. (2005), Social Cohesion in Cities. In Changing Cities : Rethinking Urban Competetiveness,cohesion and governance (pp. 44-61). London: Plagrave Macmillan.
42- Carroll, T. F. (2001), Social Capital,Local Capacity Building, and Poverty Reduction. Manila: Office of Environment and Social Development Asian Development Bank.
43- De Vita, Carol J; Fleming, Cory; Twombly, Eric C. (2001), Building Noneprofit Capacity:A Framework for Addressing the Problem. In C. J. De Vita, & C. Fleming, Building Capacity in Noneprofit Organizations (pp. 5-33), Washinton D.C : The Urban Institute.
44- Edwards, R W. (2004), Measuring Social Capital , An Australian Framework and Indicators. CANBERRA TIME, the Australian Bureau of Statistics.
45- Eade, Deborah; Williams, Suzanne. (1995), The Oxfam Handbook of development and Relief. London: Oxfam Publication.
46- Harper, R., & Kelly, M. (2003), Measuring Social Capital in the United Kingdom. London: Office for National Statistics.
47- Jozsa, Alex and Brown, Brown . (2005), Neighbourhood sustainablity indectors reporst on a best practice workshop, McGill University and the Urban ecology center, Montreal.
48- Kates, Robert; parris, Thomas; Leiserowitz, Anthony. (2005), WHAT IS SUSTAINABLE DEVELOPMENT? GOALS, INDICATORS, VALUES, AND PRACTICE. Science and policy for Sustainable Developmen , 32:8-21.
49- Mignone, J. (2003), Measuring Social Capital. (Ottawa, Ed., & C. I. Information, Trans.) Ottawa, Measuring Social Capital: 2003.
50- Narayan, D; Pritchett, L. (1999), Cents and Sociability: Household Income and Social Capital in Rural Tanzania. Economic Development and Cultural Change, 47(4): 871-897.
51- OECD. (2001), The well-being of Nations: the role of human and social capital, Paris:ODEC Publication
52- Onyx, J., & Bullen, P. (2000), Sources of social capital. Social Capital and Public Policy in Australia , 105-134.
53- Sampson,R ; Raudenbush,S,W. (1999), Systematic social observation of public space: new look at disorder in urban neighbourhoods, American Journal of Sociology, 105,3, 51-603.
)