شناسنامه علمی شماره
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
فریبرز صدیقی ارفعی؛ محمد گنجی؛ محمد جواد یزدانی ورزنه؛ مریم نادی راوندی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، پیش‌بینی جهت‌گیری مذهبی براساس سبک‌های هویت در دانشجویان است. برای دستیابی به این هدف، 150 دانشجوی کارشناسی دانشگاه کاشان با میانگین سنی 86/21 سال و انحراف استاندارد 24/2سال به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شدند. آنان به پرسش‌نامه‌ای شامل سیاهۀ سبک‌های هویت (ISI-G6) (Berzonsky, 1992) و مقیاس جهت‌گیری مذهبی (Allport and Ross, 1967) پاسخ ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، پیش‌بینی جهت‌گیری مذهبی براساس سبک‌های هویت در دانشجویان است. برای دستیابی به این هدف، 150 دانشجوی کارشناسی دانشگاه کاشان با میانگین سنی 86/21 سال و انحراف استاندارد 24/2سال به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شدند. آنان به پرسش‌نامه‌ای شامل سیاهۀ سبک‌های هویت (ISI-G6) (Berzonsky, 1992) و مقیاس جهت‌گیری مذهبی (Allport and Ross, 1967) پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از رگرسیون چندگانه به روش ورود همزمان استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد سبک‌های هویت اطلاعاتی و هنجاری، به‌صورت مستقیم و سبک آشفته- اجتنابی به‌صورت معکوس، جهت‌گیری مذهبی درونی را پیش‌بینی معنادار می‌کند (001/0=P، 29/28=(146و 3)F، 368/0=R2). همچنین جهت‌گیری مذهبی بیرونی ازطریق سبک‌های اطلاعاتی و هنجاری به‌صورت معکوس و معناداری پیش‌بینی می‌شود (001/0=P، 71/48=(146و 3)F، 50/0=R2). این یافتهها بر رابطۀ تنگاتنگ هویت و مذهب در جوانان صحه میگذارد و تأکید می‌کند که در بررسی جهت‌گیری مذهبی دانشجویان، باید به سبک‌های هویتیابی آنان توجه ویژه کرد.
مقاله پژوهشی
خانواده و جنسیت
موسی عنبری؛ سمیه حقی
چکیده
شادی و شادزیستی از معیارهای مهم توسعۀ اجتماعی و فرهنگی یک کشور و نشان‌دهندۀ سلامت جسمی و روحی اعضای جامعه به‌ویژه زنان است. بخشی از شادی زنان در پرتو ایفای نقش‌‌های متعدد آنها در عرصۀ زندگی خانوادگی و اجتماعی تجلی می‌‌یابد. پژوهش حاضر تحولات نقش‌‌های خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی زنان روستای دهستان جوشق را مطالعه ...
بیشتر
شادی و شادزیستی از معیارهای مهم توسعۀ اجتماعی و فرهنگی یک کشور و نشان‌دهندۀ سلامت جسمی و روحی اعضای جامعه به‌ویژه زنان است. بخشی از شادی زنان در پرتو ایفای نقش‌‌های متعدد آنها در عرصۀ زندگی خانوادگی و اجتماعی تجلی می‌‌یابد. پژوهش حاضر تحولات نقش‌‌های خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی زنان روستای دهستان جوشق را مطالعه نموده است. درک بومی زنان از مفهوم شادی و پیامدهای تحولات نقشی در میزان شادی زنان، از دیگر اهداف این پژوهش بوده است. این مطالعۀ کیفی، حاصل حضور 5ماهۀ پژوهشگران در 6 روستای این دهستان است. مصاحبههای فردی و گروهی، با روش نظریۀ بنیانی تجزیه و تحلیل شده‌اند. طبق یافتهها، نقش‌‌های انتسابی و اکتسابی سه نسل از زنان دستخوش تحولات اساسی شده است. تحولات نقشی با کاهش سطح تعاملات و همکاریهای زنان، افزایش وابستگی آنها به نهادهای بیرونی و از بین بردن خودکفایی اقتصادی، از میزان شادی آنها کاسته است. دگرگونی نقشی در کنار سایر شرایط علّی ازجمله کاهش فعالیتهای کشاورزی، بروز تجملگرایی، غلبۀ فردگرایی، کاهش تعاملات خودانگیخته و ... در کاهش میزان شادی این گروه از زنان اثرگذار بوده است.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
علی اکبر دولتی؛ سید علی سیادت؛ علی اکبر امین بیدختی؛ محمد رضا نیستانی
چکیده
تحلیل مشارکت اجتماعی دانشگاه، هدف اصلی پژوهش حاضر بود. برای این منظور از دیدگاه روش‌شناسی از راهبرد داده‌بنیاد استفاده شد. قلمرو مطالعه استان و دانشگاه سمنان است. نمونۀ آماری شامل دو گروه ذی‌نفعان داخلی دانشگاه (ازجمله کارکنان، معاونان و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه) و ذی‌نفعان خارجی دانشگاه (ازجمله مدیران و کارشناسان سازمان‌های ...
بیشتر
تحلیل مشارکت اجتماعی دانشگاه، هدف اصلی پژوهش حاضر بود. برای این منظور از دیدگاه روش‌شناسی از راهبرد داده‌بنیاد استفاده شد. قلمرو مطالعه استان و دانشگاه سمنان است. نمونۀ آماری شامل دو گروه ذی‌نفعان داخلی دانشگاه (ازجمله کارکنان، معاونان و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه) و ذی‌نفعان خارجی دانشگاه (ازجمله مدیران و کارشناسان سازمان‌های محلی، آموزش و پرورش، استانداری و شهرداری) در نظر گرفته شد. نمونهگیری به‌صورت هدفمند انجام و حجم نمونه براساس شیوۀ نوظهور 29 نفر تعیین شد. افراد نمونه کسانی بودند که مناصب تأثیرگذار و تجربۀ مشترک دانشگاهی داشتند. تحلیل داده‌ها، طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد و الگوی پارادایمی پژوهش به دست آمد. نتایج پژوهش نشان دادند از مهم‌ترین عوامل علّی مشارکت اجتماعی دانشگاه، کارآیی و اثربخشی دانشگاه، پایش ادواری عملکرد دانشگاه ازطریق سازمان‌های محلی و همتایان، آموزش در زمینۀ مسائل زیست‌محیطی، غنی‌سازی برنامه‌های درسی و متناسب‌سازی محتوای آموزشی با نیاز جامعه است. در این میان راهبردهایی از دیدگاه مطلعان کلیدی و با توجه به تجربیات و ادراک آنان از وضعیت مشارکت اجتماعی دانشگاهی به دست آمد که می‌توان به آموزش شهروندان و فرهنگ‌سازی در زمینۀ کاهش تولید و تفکیک زباله‌های خانگی، بازکردن فضای اجتماعی دانشگاه برای رشد و عرضۀ جوانان، آموزش صنایع دستی استان به زنان خانه‌دار به‌ویژه در مناطق محروم، حساسیت برنامه‌هایی در زمینۀ حفاظت از محیط زیست و بازنگری محتوای آموزشی براساس نیاز جامعه اشاره کرد. برای اجرای این راهبردها نباید از نقش عوامل محیطی مانند سیاسی‌شدن دانشگاه و تغییر دیدگاه‌های دولت، وجودنداشتن شایسته‌سالاری، سیاست کاری مدیران و وابستگی مدیران به جریان‌های سیاسی، تداخل نگرش‌های سیاسی و علمی، وجودنداشتن آزادی علمی و اجتماعی، اختیارات محدود و ناچیز هیئت‌امنا، نداشتن حس مسئولیت و پاسخگویی دانشگاه نسبت به جامعه و همچنین از نقش عوامل زمینه‌ای ازقبیل ناهماهنگی بین اهداف، رسالت‌ها و برنامه‌های دانشگاهی، چابک‌نبودن دانشگاه در پاسخ به تغییرات محیطی، نقص فرهنگ پژوهش و عادت به مصرف‌گرایی علمی و فرهنگ مشارکت بین دانشگاه، صنعت و جامعه غافل شد؛ درنهایت، با وجود این کنش‌ها و واکنش‌ها و با دستیابی به مشارکت اجتماعی دانشگاه باید شاهد پیامدهایی ازقبیل کاهش آسیب‌های اجتماعی، افزایش کیفیت زندگی شهروندان و بهبود نیازهای بهداشتی، نهادینه‌شدن تفکر کارآفرینی در دانشگاه، کاهش بیکاری و همسویی آموزش با نیازهای جامعه بود.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
مهدی مالمیر
چکیده
رقابت به‌منزلۀ یکی از اشکال تعامل اجتماعی که بین طیف تضاد - همکاری قرار دارد، زمانی به کنش مفید و سازندۀ اجتماعی تبدیل می‌شود که خصلت همکارانه داشته باشد. شکل‌گیری رقابت مفید، مؤثر و مبتنی بر همکاری در جامعه، به شرایط و زمینه‌‌های مساعد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و حقوقی منوط است. در این مقاله با استفاده از روش کیفی – تطبیقی، ...
بیشتر
رقابت به‌منزلۀ یکی از اشکال تعامل اجتماعی که بین طیف تضاد - همکاری قرار دارد، زمانی به کنش مفید و سازندۀ اجتماعی تبدیل می‌شود که خصلت همکارانه داشته باشد. شکل‌گیری رقابت مفید، مؤثر و مبتنی بر همکاری در جامعه، به شرایط و زمینه‌‌های مساعد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و حقوقی منوط است. در این مقاله با استفاده از روش کیفی – تطبیقی، عوامل و موانع رقابت‌پذیری اقتصادی بین پنج کشور نوظهور اقتصادی جنوبشرق آسیا و پنج کشور منطقۀ غرب آسیا مطالعه شد. مطابق با یافتههای پژوهش، ترکیب عطفی حاکمیت قانون و نبودِ ناامنی، دلیل لازم و نه کافیِ رقابت‌پذیری است که در ترکیب با اعتماد اجتماعی و شفافیت یا در ترکیب با نبودِ نابرابری سبب وقوع نتیجه می‌شود. میزان شاخص سازگاری و پوشش کل برای این ترکیب عطفی برابر با 98/0 و 60/0 است. همچنین مبتنی بر راهحل صرفهجویانه، نبودِ حاکمیت قانون شرط لازم و کافی تحققنیافتن رقابت‌پذیری در کشورهای ناموفق بوده است. مقادیر شاخص سازگاری و پوشش این شرط به ترتیب برابر با 83/0 و 92/0 بوده است.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
سارا خزایی؛ محمد اسماعیل ریاحی
چکیده
پژوهش حاضر به مطالعۀ کیفی برساخت هویت بدنی دختران نوجوان با تأثیرگرفتن از تصویر بدنی، تجربیات و رویدادهای بدنی آنها در شهر بروجرد می‌‌پردازد. دادههای این مطالعه ازطریق مصاحبۀ نیمه‌‌ساخت‌‌یافته گردآوری و از روش نظریۀ مبنایی برای تحلیل آنها استفاده شده است. به کمک روش نمونهگیری نظری و هدفمند با 30 نفر از دختران دبیرستانی ...
بیشتر
پژوهش حاضر به مطالعۀ کیفی برساخت هویت بدنی دختران نوجوان با تأثیرگرفتن از تصویر بدنی، تجربیات و رویدادهای بدنی آنها در شهر بروجرد می‌‌پردازد. دادههای این مطالعه ازطریق مصاحبۀ نیمه‌‌ساخت‌‌یافته گردآوری و از روش نظریۀ مبنایی برای تحلیل آنها استفاده شده است. به کمک روش نمونهگیری نظری و هدفمند با 30 نفر از دختران دبیرستانی مصاحبه شد و درنهایت، دادههای گردآوریشده در قالب 9 مقولۀ محوری و یک مقولۀ هسته، کدگذاری و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان میدهند کلیشههای جنسیتی، مقایسۀ بدن خود با دیگران به‌منزلۀ شرایط علی، بلوغ به‌منزلۀ شرایط زمینه‌ای و اینترنت به‌منزلۀ رسانه و بدن ایدهآل (لاغری) به‌منزلۀ شرایط مداخلهگر عمل میکنند. همچنین دختران نوجوان در رویارویی با تصویر منفی از بدن خود راهبردهای خاصی را در پیش میگیرند. این راهبردها در قالب وارسی (پایش) بدن و دستزدن به الگوهای نامنظم غذایی دستهبندی میشوند. براساس مطالعۀ حاضر، اضطراب جسمانی، شرمساری و ازخوبیگانگی جنسیتی از آثار و پیامدهای تصویر بدنی منفی دختران نوجوان از خود است.
مقاله پژوهشی
مسائل اجتماعی ایران
اکبر زارع شاه آبادی؛ آرزو محمدی
چکیده
هدف این مطالعه، درک و تفسیر مردم از پدیدۀ کولبری در شهرستان بانه و رویکرد آن کیفی است. داده‌ها ازطریق مصاحبۀ نیم‌‌ساختاریافته و عمیق گردآوری شده‌اند. با کمک روش نمونهگیری هدفمند با 27 نفر از مطلعان کلیدی مصاحبه شد تا اشباع نظری حاصل شود؛ درنهایت، داده‌ها با روش نظریۀ زمینه‌ای تحلیل و در قالب 34 مفهوم اساسی و 7 مقولۀ عمده (اقتصاد ...
بیشتر
هدف این مطالعه، درک و تفسیر مردم از پدیدۀ کولبری در شهرستان بانه و رویکرد آن کیفی است. داده‌ها ازطریق مصاحبۀ نیم‌‌ساختاریافته و عمیق گردآوری شده‌اند. با کمک روش نمونهگیری هدفمند با 27 نفر از مطلعان کلیدی مصاحبه شد تا اشباع نظری حاصل شود؛ درنهایت، داده‌ها با روش نظریۀ زمینه‌ای تحلیل و در قالب 34 مفهوم اساسی و 7 مقولۀ عمده (اقتصاد سیاسی مرز، خطرپذیری بقا، مسخ اجتماعی، فرسودگی شغلی، ازخودبیگانگی، مشروعیتسازی، نارضایتی خانوادگی) و مقولۀ هستۀ «اقتصاد سیاسی مرز» کدگذاری و تحلیل شدند. بر مبنای نتایج این پژوهش، پدیدۀ کولبری رفتاری پرمخاطره است و به‌منزلۀ امری تاریخی و بسترمند، نتیجۀ واکنش‌ها و تعاملات کولبران منطقه به فرصتها و محدودیتهای وضعیت جغرافیایی، معیشتی، اقتصادی و سیاسی است.
مقاله پژوهشی
فرهنگ
رضا عظیمی
چکیده
مطالعۀ حاضر نقش دموکراسی را بر میزان احساس شادمانی بررسی می‌کند. این مطالعه، بررسی در سطح کلان و به‌صورت مقطعی - عرضی است. داده‌ها برای 145 کشور از مجموعه دادههای گوناگون گردآوری شده‌اند. شیوۀ مطالعه تحلیل ثانویه است. رویکرد مطالعه نوعی تنظریۀ تلفیقی است که همزمان با نقش دموکراسی، عامل توسعۀ اقتصادی و نابرابری را نیز در بررسی میزان ...
بیشتر
مطالعۀ حاضر نقش دموکراسی را بر میزان احساس شادمانی بررسی می‌کند. این مطالعه، بررسی در سطح کلان و به‌صورت مقطعی - عرضی است. داده‌ها برای 145 کشور از مجموعه دادههای گوناگون گردآوری شده‌اند. شیوۀ مطالعه تحلیل ثانویه است. رویکرد مطالعه نوعی تنظریۀ تلفیقی است که همزمان با نقش دموکراسی، عامل توسعۀ اقتصادی و نابرابری را نیز در بررسی میزان شادمانی در نظر گرفته است. یافتهها بیان میکنند که اول، میزان شادمانی تفاوتهای معناداری بین ملل مختلف دارد و کشورهای شمال اروپا با میانگین بالای 80 درصد بالاترین میزان شادمانی را در جهان دارند. دوم، دموکراسی اثر مثبت و معناداری بر میزان شادمانی دارد. سوم، این اثر ازطریق سرمایۀ اجتماعی بسیار بیشتر خواهد شد؛ بنابراین، در الگوی ترکیبی ارائهشده از عوامل سطح کلان، میزان دموکراسی در کنار افزایش توسعۀ اقتصادی و کاهش میزان نابرابری درآمد، توانایی تبیین مقدار جالبتوجهی از تغییرات میزان شادمانی را دارد.
